จักรวรรดิโมกุล (
เปอร์เซีย: سلطنت مغولی هند;
อูรดู: مغلیہ سلطنت;
อังกฤษ: Mughal Empire) เป็น
จักรวรรดิซึ่งปกครองบริเวณ
อนุทวีปอินเดียในช่วง
คริสต์ศตวรรษที่ 16 ถึง
19[2] จักรวรรดินี้สืบทอดอำนาจมาจาก
ราชวงศ์ตีมูร์ เริ่มก่อตั้งอาณาจักรในปี ค.ศ. 1526 ยุครุ่งเรืองที่สุดของอาณาจักรอยู่ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 17 ถึงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 18 และครอบครองดินแดนส่วนใหญ่ในอนุทวีปอินเดีย นับแต่อ่าวเบงกอลทางตะวันออกไปจนถึง
Balochistan ในทางตะวันตก และจาก
แคว้นแคชเมียร์ทางเหนือไปจนถึง
Kaveri ในทางใต้
[3] ประชากรของจักรวรรดิในยุคนั้นมีประมาณ 110-150 ล้านคน ดินแดนในครอบครองมีมากกว่า 3.2 ล้านตารางกิโลเมตร
[1]ยุคคลาสสิกของจักรวรรดินี้เริ่มต้นในปี ค.ศ. 1556 ด้วยการขึ้นครองราชย์ของ
จาลาลุดดิน โมฮัมหมัด อัคบาร์ หรือที่รู้จักในนาม "อัคบาร์มหาราช" ภายใต้การปกครองของอัคบาร์มหาราชนี้ อินเดียเจริญรุ่งเรืองก้าวหน้าทั้งทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรม รวมถึงมีสันติสุขระหว่างศาสนา อาณาจักรโมกุลยังได้เป็นพันธมิตรกับอาณาจักรฮินดูใน
ราชวงศ์ราชบุตรหลายแห่ง แม้จะยังมีอาณาจักรราชบุตรหลายแห่งแข็งข้อต่อจักรวรรดิโมกุลอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของอินเดีย แต่ในที่สุดก็จำนนต่อจักรพรรดิอัคบาร์
[4][5] ยุคทองแห่ง
สถาปัตยกรรมโมกุลคือยุคของพระเจ้า
ชาห์เชฮัน จักรพรรดิองค์ที่ 5 ซึ่งได้โปรดให้สร้างอนุสาวรีย์อันงดงามวิจิตรขึ้นจำนวนมาก ที่มีชื่อเสียงที่สุดในบรรดานี้คือ
ทัชมาฮาลแห่ง
อัครา รวมไปถึง
มัสยิดเพิร์ล,
ป้อมแดง,
มัสยิดจามา และ
ป้อมละฮอร์ จักรวรรดิโมกุลขึ้นถึงจุดสูงสุดในการแผ่ขยายอาณาเขตในรัชสมัยของ
ออรังเซบ ซึ่งอาจเป็นมนุษย์ที่ร่ำรวยที่สุดและมีอำนาจมากที่สุดของโลก ในช่วงพระชนม์ของพระองค์ จักรวรรดิโมกุลแผ่อาณาเขตไปทางใต้มากกว่า 1.25 ล้านตารางไมล์ และปกครองไพร่แผ่นดินมากกว่า 150 ล้านคน หรือคิดเป็นเกือบ 1 ใน 4 ของประชากรโลกทั้งหมด
[1][6]ค.ศ. 1526 ราชวงศ์โมกุล (มองโกล)ประวัติศาสตร์ก่อนการก่อตั้งโดยจักรพรรดิบาบูร์ทรงเป็นเหลนของราชวงศ์แห่ง ตีมูร์(Tamerlane) เชื้อสายมองโกลและเติร์ก (ใบหน้าคล้ายคลึงชาวมองโกลในปัจจุบัน)ติมูร์เป็นราชบุตรเขยในราชวงศ์ของ เจงกีสข่าน (มีส่วนคล้ายก๋วยเจ๋ง ในนวนิยาย)ตีมูร์ รบชนะ โกลเดนฮอร์ด มองโกล ตีมูร์ รบชนะอาณาจักรมุสลิม หลายแห่ง เช่น ดินแดนใน อิรัก อิหร่าน อัฟกานิสถาน ปากีสถาน บางส่วนของ ซินเจียง ความพ่ายแพ้จองติมูร์มหาราช คือ พ่ายแพ้ต่อราชวงศ์หมิง อาณาจักรจีน หลังจากความพยายามบุกข้ามกำแพงเมืองจีนไม่สำเร็จ จึงยกทัพข้ามทะเลทรายมายังทิศตะวันตกของอาณาจักรหมิง ของจีน (สมัยของฮ่องเต้หย่งเลอ)ผลการรบ คือ ติมูร์พ่ายแพ้และสวรรคตในที่รบMiran shah บุตรชายของ ติมูร์ และกองทัพฯ ขอเจรจาสงบศึกกับจีน และถอยทัพกลับที่มั่นไม่ย้อนกลับมาจีนอีกเลยเป้าหมายถัดไปของ ผู้สืบทอดแห่งอาณาจักรติมูร์ คือบุกเอเชียใต้ แม้ไม่สำเร็จ ในยุค Miran shahแต่มาสำเร็จในรุ่น เหลน คือ บาบูร์ บุตรชายของ อูมาร์ ชีค มีร์ซา ผู้ปกครองอาณาจักรเฟอร์กานา เมืองหลวงคือ Andijanเหลนของติมูร์มหาราช คือ บาบูร์ ซึ่งมีพระนามว่า ซาฮีร์-อุด-ดิน มูฮัมมัด บาบูร์ ผูพิชิต ซามาคาล และเดลี
[7]และก่อตั้งราชวงศ์โมกุลและทรงสถาปนาเป็น จักรพรรดิบาบูร์ซาฮีร์-อุด-ดิน มูฮัมมัด บาบูร์อาณาเขตราชวงศ์โมกุลใยุคหลัง มากสุด ที่เคยปกครอง ได้แก่ปากีสถาน บังคลาเทศ อัฟกานิสถาน อินเดีย สถานที่สำคัญ เช่นโบราณสถาน ที่สำคัญที่สุด คือทัชมาฮาล แห่ง อัครา