จัณฑาล
จัณฑาล

จัณฑาล

ในระบบวรรณะของศาสนาฮินดู จัณฑาล เป็นชนชั้นทางสังคมชนชั้นหนึ่งซึ่งจัดว่าอยู่ในชนชั้นต่ำ หมายถึงคนที่มีบิดาและมารดาเป็นคนต่างวรรณะ จึงเกิดมาไร้วรรณะและมีสถานะทางสังคมต่ำยิ่งกว่าวรรณะศูทร จัณฑาลบางคนในอินเดียกำเนิดมาจากวรรณะระดับบน ก็อาจได้รับการยอมรับจากคนในสังคมมากกว่าจัณฑาลที่กำเนิดมาจากวรรณะระดับล่าง ในปัจจุบันมีจัณฑาลหลายคนที่กำเนิดมาจากวรรณะล่าง แต่สามารถเข้าไปมีส่วนร่วมทางการเมืองการปกครองของอินเดียได้ในบริบทสากล ผู้มิควรยุ่งเกี่ยว (อังกฤษ: untouchable) หมายถึงกลุ่มคนที่สังคมไม่ให้การยอมรับและไม่อยากไปคบค้าสมาคมด้วย อาทิ คนดำในรวันดาและแอฟริกาใต้, บุระกุมินในญี่ปุ่นยุคศักดินา ในปัจจุบันทั้งโลกมีผู้เว้นต้องอยู่ราว 160 ล้านคนซึ่งส่วนใหญ่เป็นจัณฑาลที่อาศัยอยู่ในอนุภูมิภาคอินเดีย[1][2][3][4]