จาโคไบต์
จาโคไบต์

จาโคไบต์

ขบวนการจาโคไบต์ (อังกฤษ: Jacobitism) เป็นขบวนการทางการเมืองที่มีจุดประสงค์ในการฟื้นฟูราชวงศ์สจวตขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งราชอาณาจักรอังกฤษ, สกอตแลนด์ และ ไอร์แลนด์ ชื่อของขบวนการมาจากคำว่า “Jacobus” ซึ่งเป็นชื่อภาษาละตินของสมเด็จพระเจ้าเจมส์ที่ 2 แห่งอังกฤษ หรือ หรือสมเด็จพระเจ้าเจมส์ที่ 7 แห่งสกอตแลนด์ขบวนการจาโคไบต์ก่อตั้งขึ้นในการโต้ตอบการถูกโค่นราชบัลลังก์ของพระเจ้าเจมส์ที่ 2 ในปี ค.ศ. 1688 ที่มาแทนด้วยการขึ้นครองราชย์ของพระราชธิดาสมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 2 และพระสวามีวิลเลียมแห่งออเรนจ์ หลังจากนั้นสจวตก็ไปพำนักอยู่บนแผ่นดินใหญ่ยุโรปและพยายามกู้ราชบัลลังก์เป็นครั้งคราวด้วยความช่วยเหลือของฝรั่งเศสหรือสเปน ที่ตั้งสำคัญของขบวนการจาโคไบต์อยู่ในไอร์แลนด์และในสกอตแลนด์โดยเฉพาะในบริเวณสกอตติชไฮห์แลนด์ (Scottish highlands) หรือทางตอนเหนือของสกอตแลนด์ ในอังกฤษขบวนการจาโคไบต์มีความแข็งแกร่งในอังกฤษตอนเหนือและมีผู้สนับสนุนบ้างในเวลส์ผู้ที่สนับสนุนขบวนการมีความเชื่อว่าการเข้ายุ่งเกี่ยวของรัฐสภาในกรณีการสืบราชบัลลังก์เป็นการกระทำที่ไม่ถูกต้อง และผู้เป็นโรมันคาทอลิกก็หวังว่าการมีพระมหากษัตริย์สจวตจะเป็นการช่วยผ่อนผันความกดดันทางกฎหมาย นอกจากนั้นผู้สนับสนุนก็ยังมีเหตุผลที่แตกต่างกันไปหลายประการ ในสกอตแลนด์ขบวนการจาโคไบต์มามีความเกี่ยวพันกับนักรบของระบบตระกูลของสกอตแลนด์ (Scottish clan) และกลายเป็นตำนานโรแมนติคตราสัญลักษณ์ของขบวนการจาโคไบต์คือดอกกุหลาบขาวแห่งยอร์ค ซึ่งฉลองกันในวันที่ 10 มิถุนายนในโอกาสวันประสูติของเจมส์ ฟรานซิส เอ็ดเวิร์ด สจวตผู้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์ในปี ค.ศ. 1688

จาโคไบต์

ปรปักษ์ ราชวงศ์ฮันโนเฟอร์
ผู้นำ
แนวคิด
กำลังพล ในปี ค.ศ. 1745:
  • ทหารฝรั่งเศสประมาณ 12,000 นาย
  • ชาวสกอตบริเวณไฮแลนด์ 4,000 คน
  • ทหารอาสาไอริชประมาณ 700 นาย
กองบัญชาการ มีหลายฐานปฏิบัติการ:
พันธมิตร  ฝรั่งเศส
พื้นที่ปฏิบัติการ ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ และ ราชอาณาจักรไอร์แลนด์
ปฏิบัติการ 1688– ทศวรรษที่ 1780