จิตอาสาพระราชทานถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่ามีลักษณะเหมือนกับกองเสือป่าในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวและลูกเสือชาวบ้าน เดวิด สเตร็คฟัสส์ นักวิชาการ กล่าวว่า "โครงการนี้อาจเป็นความพยายามของพระองค์ในการสร้างฐานอำนาจที่แยกออกมาจากกองทัพ เพื่อพยายามนำพาประเทศไทยไปสู่ราชาธิปไตยใต้รัฐธรรมนูญอย่างเป็นประชาธิปไตย"[9] ในส่วนของบุคลากร มีกรณีเรื่องอื้อฉาวของจิตอาสาพระราชทานอย่างประสิทธิ์ เจียวก๊ก ในเรื่องของฉ้อโกงประชาชน และธิติสรรค์ อุทธนผลในเรื่องร่วมกันฆ่าผู้อื่นโดยทรมาน[10] ในเวลาต่อมา ศูนย์อำนวยการใหญ่ฯ ได้มีคำสั่งให้ทั้งสองพ้นสภาพจิตอาสาพระราชทาน[11]