ชะมดแปลง (
อังกฤษ: Asiatic linsang) เป็น
สกุลของ
สัตว์กินเนื้อ ใน
วงศ์ชะมดและอีเห็น (Viverridae) สกุลหนึ่ง ใช้ชื่อสกุลว่า Prionodon (/ไพร-โอ-โน-ดอน/) ในวงศ์ย่อย Prionodontinae (หรือแยกออกมาเป็นวงศ์ต่างหาก คือ Prionodontidae)
[1]ชะมดแปลง เป็นชะมดจำพวกหนึ่งที่มีรูปร่างลักษณะคล้ายกับชะมดส่วนใหญ่ทั่วไป แต่มีรูปร่างเพรียว มีหางยาว ความยาวลำตัวไม่เกิน 30 เซนติเมตร อาศัยและหากินส่วนใหญ่บน
ต้นไม้ ด้วยรูปร่างที่เพรียวยาวจึงทำให้ดูเผิน ๆ เหมือน
งูไต่ตามต้นไม้มากกว่าจะเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม อุ้งตีนมีซองเก็บเล็บได้เหมือน
สัตว์ตระกูลแมว มีสีขนตามลำตัวเป็นจุดหรือลายแถบคดเคี้ยวแตกต่างไปตามชนิด ส่วนหางเป็นปล้อง ๆ ไม่มีขนแผงคอหรือขนที่สันหลัง และมีลักษณะเด่นเฉพาะ คือ ไม่มีต่อมผลิตกลิ่น เหมือนชะมดหรืออีเห็นชนิดอื่น ๆ จึงได้ชื่อว่า ชะมดแปลง
[2]ชะมดแปลงนั้นจำแนกออกได้่เป็น 2
ชนิด คือ
[3]ซึ่งทั้ง 2 ชนิดนี้พบกระจายพันธุ์ใน
ป่าดิบในหลายพื้นที่ของ
ทวีปเอเชีย ตั้งแต่
อนุทวีปอินเดีย จนถึง
เอเชียอาคเนย์ และแถบ
เทือกเขาตะนาวศรี,
แหลมมลายู ไปจนถึง
เกาะต่าง ๆ ของอินโดนีเซีย เป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางคืน ขณะที่กลางวันจะนอนหลับในโพรงไม้หรือพุ่มไม้ กินอาหารจำพวก
นก,
หนู,
กระรอก หรือแมลงต่าง ๆ ปกติอาศัยอยู่ตามลำพัง ยกเว้นในช่วงฤดูผสมพันธุ์ คือ ราวเดือนกุมภาพันธ์-สิงหาคม ออกลูกครั้งละ 2 ตัว
[2]จากการศึกษาทาง
ดีเอ็นเอพบว่า ชะมดแปลงมีความเกี่ยวข้องกันทางพันธุกรรมกับชะมดแปลงอีกสกุลที่พบใน
ทวีปแอฟริกา คือ
Poiana มากกว่าที่จะเกี่ยวข้องกับสัตว์ตระกูลแมว
[1]