ความหมายของการอยู่ในโฟกัส ของ ช่วงความชัด

ตัวอย่างของเลนส์ซูมที่มีวาดเส้นโค้งช่วงความชัดไว้ ซึ่งเป็นที่นิยมในทศวรรษที่ 1980 ช่วยให้หาช่วงที่โฟกัสชัดได้ง่าย

เมื่อพูดว่าเลนส์ถ่ายภาพในอุดมคติอยู่ในโฟกัส นั่นหมายความว่า สมมติว่ามีแหล่งกำเนิดแสงแบบจุดอยู่ที่ตำแหน่งของวัตถุเป้าหมาย แสงที่ปล่อยออกมาจากแหล่งกำเนิดแสงแบบจุดนั้นจะมาบรรจบกันที่จุดเดียวกันบนพื้นผิวฟิล์มหรือพื้นผิวของ เซนเซอร์รูปภาพ แม้ว่าในความเป็นจริงจะไม่สามารถทำให้แสงมาบรรจบกันได้พอดีแบบนั้นได้ แต่ในทางปฏิบัตินั้นขอแค่แสงสามารถมาบรรจบกันบนระนาบภาพได้มากที่สุดก็สามารถือว่าอยู่ในโฟกัสได้แล้ว ต่อให้ภาพอยู่ในโฟกัสในทางอุดมคติจริง ๆ ก็ตาม แต่ในเลนส์จริง ๆ จะมีความคลาดต่าง ๆ เกิดขึ้นทำให้ภาพยังมีความเบลอได้เล็กน้อย ถ้าแผ่นช่องรับแสงเป็นวงกลม แสงจากแห่งกำเนิดแสงก็จะแผ่ไปเป็นพื้นที่วงกลมบนระนาบภาพ ด้วยเหตุนี้ ภาพที่เกิดจากแสงจากแหล่งกำเนิดแสงจุดบนระนาบภาพจะกลายเป็นวงกลมเสมอ ไม่ว่าภาพนั้นจะอยู่ในโฟกัสหรือไม่ก็ตาม วงกลมนี้เรียกว่า วงความพร่า (circle of confusion) ขนาดของวงความพร่าขึ้นอยู่กับ ความยาวโฟกัส และ ค่าเอฟ ของเลนส์ และจะใหญ่ขึ้นเมื่อวัตถุห่างไปจากระยะที่อยู่ในโฟกัส

หากขนาดของวงความพร่าเล็กกว่าขนาดของเกรนของวัสดุที่ไวต่อแสงในอิมัลชันที่เคลือบอยู่บนฟิล์มหรือระยะห่างระหว่างพิกเซลของเซนเซอร์ภาพ ภาพที่จับได้จะไม่อาจแยกแยะได้ว่าอยู่ในโฟกัสหรือเปล่า และเมื่อดูภาพที่ถ่าย หากขนาดของวงความพร่ามีขนาดเล็กจนสายตามนุษย์เห็นเป็นจุด ก็จะถือว่าอยู่ในโฟกัส ขนาดของวงความพร่าที่ใหญ่สุดที่จะแยกแยะไม่ได้นั้นเรียกว่า วงความพร่าที่ยอมรับได้ โดยจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับขนาดของฟิล์มหรือเซนเซอร์ภาพ

ผีเสื้อดูคมชัดเมื่ออยู่ในโฟกัส และพร่ามัวเมื่ออยู่นอกโฟกัส

วงความพร่าที่ยอมรับได้ในฟิล์มแบบต่าง ๆ

ด้านล่างนี้คือตัวอย่างขนาดที่ใช้โดยทั่วไปสำหรับวงความพร่าที่ยอมรับได้สำหรับฟิล์มต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม ค่าเหล่านี้เป็นเพียงค่าทั่วไปเท่านั้น ถ้าต้องการขยายขนาดใหญ่อาจต้องการค่าที่น้อยกว่านั้น และในการใช้งานบางอย่างก็อาจเพียงพอที่ค่าที่ใหญ่กว่านั้น

รูปแบบสำหรับฟิล์มถ่ายภาพ
ขนาดฟิล์มขนาดระนาบภาพเส้นผ่านศูนย์กลางของวงความพร่าที่ยอมรับได้
ขนาดเล็กAPS-C22.5 มม. x 15.0 มม.0.019 มม.
35 มม.36 มม. x 24 มม.0.026 มม.
ขนาดกลาง64556 มม. x 42 มม.0.043 มม.
6x656 มม. x 56 มม.0.049 มม.
6x756 มม. x 69 มม.0.055 มม.
6x956 มม. x 84 มม.0.062มม
6x1256 มม. x 112 มม.0.077 มม.
6x1756 มม. x 168 มม.0.109 มม.
ขนาดใหญ่4x5102 มม. x 127 มม.0.100 มม.
5x7127 มม. x 178 มม.0.135 มม.
8x10203 มม. x 254 มม.0.200 มม.