ตาณฑวะ หรือ ตาณฑวัม หรือ ตาณฑวนาฏยัม (Tāṇḍava natyam) หมายถึงการร่ายรำอันศักดิ์สิทธิ์ของพระศิวะ[1][2][3][4] โดยตาณฑวะท่าทางต่าง ๆ มีการบรรยายไว้ในตำราสันสกฤต นาฏยศาสตร์ ตาณฑวะที่เป็นการร่ายรำและการแสดงที่เปี่ยมสุขจะเรียกว่า "อานันทตาณฑวะ" (ตาณฑวะเปี่ยมสุข) ส่วนถ้าเป็นตาณฑวะที่ดุดัน รุนแรง จะเรียกว่า "ราวทระ" (Raudra) หรือ "รุทรตาณฑวะ" (Rudra Tandava) นอกจากนี้ยังมีตาณฑวะแบบต่าง ๆ อีกที่ปรากฏในเอกสารของฮินดู รวมถึงอานันทตาณฑวะ, ตริปุรตาณฑวะ, สันธยาตาณฑวะ, สังหารตาณฑวะ, กาลีตาณฑวะ หรือ กาลิกาตาณฑวะ, อุมาตาณฑวะ, ศิวตาณฑวะ, กฤษณตาณฑวะ และ โคทาวรีตาณฑวะ หรือ คาวรีตาณฑวะ[5]"ศิวตาณฑวะ" หรือตาณฑวะของพระศิวะ มีการบรรยายไว้ว่าคือการร่ายรำอันทรงพลัง และเป็นต้นกำเนินของวัฏฏะการเกิดและการสิ้นสุด ในธรรมเนียมไศวะสิทธานตะนับถือบูชาพระศิวะปางนาฏราช[6]เป็นเทพเจ้าสูงสุดแห่งการร่ายรำ