จากบทบัญญัติของกฎหมายไทย คือ ป.พ.พ. ม.147 ทำให้จำแนกลักษณะของอุปกรณ์ได้ ดังนี้[2]

อุปกรณ์เป็นสังหาริมทรัพย์

อุปกรณ์ต้องเป็นสังหาริมทรัพย์หรือทรัพย์เคลื่อนที่ได้เท่านั้น เช่น ซื้อกรงมาใส่นก กรงย่อมเป็นอุปกรณ์ของนก แต่คอกม้า แม้ใช้ประโยชน์เยี่ยงเดียวกับกรงนกก็หาเป็นอุปกรณ์ของม้าไม่ เหตุว่าคอกม้าเป็นอสังหาริมทรัพย์หรือทรัพย์เคลื่อนที่มิได้[2] ซึ่ง พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตาบดี (บุญช่วย วณิกกุล) ประธานศาลฎีกา อธิบายถึง "สังหาริมทรัพย์" ในที่นี้ว่า[7]

"...คำว่า 'สังหาริมทรัพย์' ในมาตรา 147 นี้ แม้จะใช้คำเดียวกับมาตรา 140 แต่ความหมายที่ใช้ในมาตรา 147 นี้จำกัดเฉพาะแต่สังหาริมทรัพย์ซึ่งเป็นทรัพย์ที่มีรูปร่างเท่านั้น โดยไม่รวมถึงสิทธิต่าง ๆ...ที่กล่าวมานี้ แสดงให้เห็นได้ชัดจากต้นร่างภาษาอังกฤษ คำว่า 'สังหาริมทรัพย์' ในมาตรา 140 ใช้ว่า 'movable property' ในขณะที่มาตรา 147 ใช้ว่า 'movable thing'"

อุปกรณ์เป็นของใช้ประจำอยู่กับทรัพย์ที่เป็นประธานเป็นอาจิณ

อุปกรณ์นั้น นอกจากเป็นสังหาริมทรัพย์แล้ว ยังต้องเป็นของใช้ประจำอยู่กับทรัพย์ที่เป็นประธานเป็นอาจิณ โดยปกตินิยมเฉพาะถิ่นหรือโดยเจตนาชัดแจ้งของเจ้าของทรัพย์ที่เป็นประธานนั้นเอง เช่น กล่องดินสอย่อมเป็นอุปกรณ์ของดินสอ ซองใส่โทรศัพท์มือถือย่อมเป็นอุปกรณ์ของโทรศัพท์มือถือ หรือแม่แรงรถยนต์ก็ย่อมเป็นอุปกรณ์ของรถยนต์ เว้นแต่สังหาริมทรัพย์นั้นจะนำมาใช้กับทรัพย์ที่เป็นประธานเป็นการชั่วคราว ก็จะไม่ชื่อว่าเป็นอุปกรณ์ เช่น ในฤดูฝนน้ำท่วมโรงนา เจ้าของโรงนาจึงจำต้องจัดหาแม่แรงมาดีดรถยนต์ให้พ้นน้ำ, นอกเหนือไปจากแม่แรงที่มีประจำรถอยู่แล้วอันหนึ่ง เขาได้จัดหามาเพิ่มอีกสามอันเพื่อการนี้, ดังนั้น แม่แรงทั้งสามอันที่จัดหามาเพิ่มนี้เป็นเพียงเพื่อใช้ชั่วคราว ไม่ชื่อว่าเป็นอุปกรณ์ของรถ เว้นแต่แม่แรงที่ประจำรถอยู่แล้วนั้น[8]

ที่ว่า "โดยปกตินิยมเฉพาะถิ่น" นั้น เช่น ฝาหม้อแกงก็นิยมกันอยู่ว่าเป็นของใช้ประจำหม้อแกงจะขาดมิได้ ฝาจึงชื่อว่าเป็นอุปกรณ์ของหม้อแกง[8] ขณะที่โค กระบือ ไถ และแอก แม้ใช้ทำนาเป็นประจำสม่ำเสมอ แต่ก็ไม่นิยมว่าเป็นของใช้ประจำเพื่อประโยชน์ของนาเป็นอาจิณ[9] เช่นเดียวกับสุนัข ก็ไม่มีใครนิยมว่าเป็นของใช้ประจำบ้านเพื่อประโยชน์ของเจ้าบ้านเป็นอาจิณฉะนั้น[10] เป็นต้น

ที่ว่า "โดยเจตนาชัดแจ้งของเจ้าของทรัพย์ที่เป็นประธาน" นั้น เช่น เจ้าของเรือยนต์เอาพายมาประจำเรือยนต์ไว้สำหรับแก้ขัดในกรณีที่เครื่องยนต์เกิดปัญหา แม้ปรกติพายกับเรือยนต์มิใช่ของคู่กัน แต่โดยเจตนาชัดแจ้งของเจ้าของเรือยนต์แล้ว พายในกรณีนี้จึงเป็นอุปกรณ์ของเรือยนต์ เช่นเดียวกับกรอบที่ซื้อมาใส่รูป กรอบรูปย่อมชื่อว่าเป็นอุปกรณ์ของรูป[10]

ฎ.399/2509 ว่า เครื่องจักรโรงสี แม้จะมีน้ำหนักหรือราคามากสักเท่าใด โดยสภาพย่อมถอดถอนโยกย้ายได้ มิใช่ทรัพย์ที่ติดอยู่กับที่ดินหรือประกอบเป็นอันเดียวกับที่ดิน แต่ย่อมแยกออกจากตัวโรงสีได้โดยไม่ต้องทำลายหรือทำให้ตัวโรงสีนั้นเปลี่ยนแปลงรูปทรง ฉะนั้น แม้เครื่องจักรจะเป็นสาระสำคัญ แต่ก็มิใช่ส่วนควบ เป็นแต่เพียงของใช้ประจำอยู่กับโรงสี จึงเป็นอุปกรณ์ของโรงสีเท่านั้น (วินิจฉัยโดยประชุมใหญ่ศาลฎีกา ครั้งที่ 4/2509)

ฎ.2003/2523 ว่า รถยนต์โจทก์ถูกชนเสียหายจนไม่อาจซ่อมได้ โจทก์ขอให้จำเลยใช้ค่าเสียหายคิดเท่าราคารถที่โจทก์ซื้อกับราคาค่ายางที่ติดรถกับยางอะไหล่ ยางรถและยางอะไหล่เป็นส่วนควบและอุปกรณ์ของตัวรถตามปรกติประเพณีการค้า ย่อมรวมอยู่ในราคาของรถที่ทำการซื้อขาย เมื่อมีความเสียหายเกิดขึ้นกับรถ การเสื่อมค่าหรือราคาย่อมเป็นไปตามสภาพอยู่ด้วยกันทั้งหมด

อุปกรณ์มีเพื่อประโยชน์แก่การจัดดูแล ใช้สอย หรือรักษาทรัพย์ที่เป็นประธาน

นอกจากนี้ อุปกรณ์ยังต้องเป็นของใช้ประจำอยู่กับทรัพย์ที่เป็นประธานเป็นอาจิณ เพื่อประโยชน์แก่การจัดดูแล ใช้สอย หรือรักษาทรัพย์ที่เป็นประธานนั้น เช่น ปลอกแว่นตาที่มีไว้รักษาเลนส์แว่นตา ปลอกแว่นตาย่อมเป็นอุปกรณ์ของแว่นตา หรือผ้าคลุมรถย่อมเป็นอุปกรณ์ของรถ หรือพายที่เจ้าของเรือยนต์มีไว้ประจำเรือยนต์สำหรับแก้ขัดในกรณีที่เครื่องยนต์ไม่ทำงาน แม้โดยปรกติพายมิใช่ของคู่กับเรือยนต์ แต่โดยเจตนาชัดแจ้งของเจ้าของเรือยนต์ที่มีไว้คู่กัน ประกอบกับเพื่อประโยชน์แก่การใช้สอบเรือยนต์ซึ่งเป็นทรัพย์ประธานนั้นแล้ว พายในกรณีนี้ก็ชื่อว่าเป็นอุปกรณ์ของเรือยนต์ เป็นต้น[10]

แต่หากสังหาริมทรัพย์นั้นมีไว้เพื่อประโยชน์ของเจ้าของทรัพย์ประธานเอง มิใช่เพื่อประโยชน์ของทรัพย์ประธาน หรือมีเพียงเพื่อการประดับตกแต่งทรัพย์ประธาน เป็นต้น เช่นนี้ย่อมไม่ชื่อว่าเป็นอุปกรณ์ของทรัพย์ประธาน[11]

อุปกรณ์นั้นเจ้าของทรัพย์ได้นำมาสู่ทรัพย์ที่เป็นประธาน

อนึ่ง อุปกรณ์ยังต้องเป็นสังหาริมทรัพย์ที่เจ้าของทรัพย์ได้นำมาสู่ทรัพย์ที่เป็นประธาน โดยการนำมาติดต่อ หรือปรับเข้าไว้ หรือทำโดยประการอื่นใดในฐานะเป็นของใช้ประกอบกับทรัพย์ที่เป็นประธานนั้น หากเป็นคนอื่นนำมาก็ไม่ชื่อว่าเป็นอุปกรณ์

ตัวอย่างเช่น "...มีนกอยู่ แต่ไม่มีกรงใส่รักษาไว้ เกรงว่านกจะบินหนีไปเสีย จึงซื้อกรงมาใส่นกเพื่อรักษานกไว้ เป็นการเอากรงมาสู่นก กรงเป็นอุปกรณ์ของนก...แต่หากเป็นกรณีที่มีกรงนกทำด้วยงาช้างอย่างสวยงาม แต่เห็นว่าเป็นกรงเปล่า ๆ จึงไปหาซื้อนกมาใส่ เป็นการเอานกมาสู่กรง ไม่ใช่เอากรงไปสู่นก กรงในกรณีหลังนี้ไม่ใช่อุปกรณ์ของนก"[11]

ฎ.427-430/2500 ว่า ต้นฉำฉาปลูกอยู่ในที่ดิน เป็นส่วนหนึ่งของที่ดิน, แต่ครั่งเป็นแมลงซึ่งคนนำไปปล่อยไว้ที่ต้นฉำฉา ไม่ใช่ส่วนควบหรืออุปกรณ์ของต้นฉำฉา, ผู้ที่ปล่อยครั่งเพาะไว้ย่อมมีสิทธิดีกว่าผู้อื่น, จำเลยตัดครั่งในที่ดินของโจทก์ โดยจำเลยพิพาทกรรมสิทธิ์ที่ดินกับโจทก์, การตัดกิ่งฉำฉา จำเลยไม่มีเจตนาทุจริต, แต่ถ้าจำเลยรู้ว่าเป็นครั่งของโจทก์ และเอาครั่งไปด้วยเจตนาลัก จำเลยก็อาจมีความผิดฐานลักทรัพย์