ประวัติ ของ ท้าวสุริยะราชวัตร์_(อ้วน_รามางกูร)

ท้าวสุริยะราชวัตร์นามเดิมว่าท้าวคำอ้วนหรือท้าวอ้วน[2] บรรดาศักดิ์เดิมที่ท้าวสุริยะกรมการบ้านชะโนดเมืองมุกดาหาร เป็นเจ้านายจากตระกูลผู้ปกครองและตั้งเมืองหลวงโพนสิมในแขวงสุวรรณเขต[3] ที่เข้ามามีความสัมพันธ์ทางเครือญาติกับกลุ่มตระกูลขุนโอกาสเดิมในราชวงเวียงจันทน์ซึ่งปกครองธาตุพนม เป็นเหตุให้มีโอกาสขึ้นปกครองธาตุพนม[4] ต่อจากหลวงอามาตย์ราชวงษา (อำนาจ รามางกูร) บิดา ก่อนขึ้นปกครองกองข้าพระธาตุพนมถูกส่งตัวไปเรียนวิชาการปกครองที่ราชสำนักกรุงเทพฯ พร้อมกับท้าวคูณน้องชาย คงเนื่องจากธรรมเนียมบุตรหลานเจ้านายหัวเมืองลาวหลังตกเป็นเมืองขึ้นสยาม เมื่อสำเร็จการศึกษากลับมาบิดาสละตำแหน่งนายกองข้าพระธาตุพนมให้ท้าวสุริยะ (อ้วน) ขึ้นปกครองแทน จึงโปรดเกล้าฯ เลื่อนเป็นที่ท้าวสุริยะราชวัตร์นายกองข้าพระธาตุพนม ตำแหน่งดังกล่าวในท้องถิ่นเรียกว่าเจ้าโอกาสดังปรากฏหลักฐานในพื้นพระบาทใช้ชาติหรือพื้นครุธฮาชระบุนามท้าวสุริยะราชวัตร์ว่าอาดยาสุลิยะลาสเจ้าโอกาด[5]

ความสัมพันธ์ทางเครือญาติกับตระกูลเจ้าโอกาสเมืองธาตุพนมและเจ้าเมืองหลวงโพนสิม

ท้าวสุริยะราชวัตร์ (อ้วน) เป็นลูกพี่ลูกน้องกับอาดยานางบุษดีชายาเอกของเจ้าพระรามราชปราณีศรีมหาพุทธปริษัท (ศรี รามางกูร) หรือแสนกางน้อยสีมุงคุลเจ้าเมืองหรือขุนโอกาสธาตุพนมลำดับ ๒ อาดยานางบุษดีเป็นธิดาหมื่นนำรวงหรือหมื่นพระน้ำฮุ่ง (คำยาด) พี่ชายร่วมบิดามารดากับหลวงอามาตย์ราชวงษา (อำนาจ รามางกูร) นายกองข้าพระธาตุพนมลำดับแรกซึ่งเป็นบิดาท้าวสุริยะราชวัตร์ (อ้วน) นอกจากนี้ท้าวสุริยะราชวัตร์ (อ้วน) ยังเป็นหลานปู่เจ้าสุวรรณสีหะหรือท้าวคำสิงห์กวานเวียงชะโนดผู้ตั้งบ้านชะโนดท่านแรก[6] และเป็นเหลนทวดหม่อมบ่าวหลวงกับนางสิมมาผู้ตั้งบ้านหลวง บ้านโพน บ้านสิม บ้านท่าแฮ่ และบ้านดงดอกไม้ ต่อมาคือเมืองหลวงโพนสิม ปัจจุบันคือบ้านโพนสิมและเมืองคันทะบูลีหรือนครไกสอนพมวิหานในแขวงสุวรรณเขต[7]

พี่น้อง

ท้าวสุริยะราชวัตร์ (อ้วน) มีพี่น้องร่วมบิดาแต่ต่างมารดา ๑๑ ท่านคือ

๑. นางหล้า

๒. นางตุ๊

๓. ท้าวสุริยะราชวัตร์ (อ้วน รามางกูร) นายกองข้าพระธาตุพนมลำดับ ๒

๔. ท้าวสุริยะราชวัตร์ (คูณ รามางกูร) นายกองข้าพระธาตุพนมลำดับ ๓

๕.ท้าวสีหานาม (กวานสีหานาม) ผู้ตั้งบ้านหว้าน ต่อมาแยกเป็นบ้านหว้านใหญ่และหว้านน้อย ปัจจุบันคืออำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดมุกดาหาร มีบุตรธิดาคือท้าวหมาคำผู้ร่วมกับท้าวสีหานามตั้งบ้านหว้าน และนางแก้วฝาหม่อมของท้าวสุริยะราชวัตร์ (คูณ)

๗. ท้าวราชวัตริ์ (กวานราชวัตริ์) ผู้ตั้งบ้านนาดี

๘. ท้าวทา ร่วมกับท้าวราชวัตริ์ตั้งบ้านนาดี

๙. ท้าวโพธิ์สะราช (กวานโพชะราช) ผู้ตั้งบ้านหนองผือ

๑๐. แสนจันทร์ ร่วมกับท้าวโพธิ์สะราชตั้งบ้านหนองผือ

๑๑. นางซาว

ใกล้เคียง

ท้าวสุรนารี ท้าวสักกะ ท้าวสุจริตธำรง (นาค) ท้าวสมศักดิ์ (เจ้าจอมมารดาเหม ในรัชกาลที่ 4) ท้าวสุริยะราชวัตร์ (คูณ รามางกูร) ท้าวสุริยะราชวัตร์ (อ้วน รามางกูร) ท้าวสุยาม ท้าวสมศักดิ์ (เจ้าจอมมารดาอึ่ง ในรัชกาลที่ 3) ท้าวสุนิมมิต ท้าวสันดุสิต