เนื้อเรื่องทั่วไป ของ ท้าวแสนปม

เจ้าเมืองไตรตรึงษ์ มีพระธิดาผู้ทรงสิริโฉม ใกล้เมืองไตรตรึงษ์มีชายที่มีรูปร่างน่าเกลียดมีปุ่มปมขึ้นเต็มตัว ชาวบ้านจึงเรียกเขาว่า แสนปม มีอาชีพปลูกผัก วันหนึ่งเทวดาดลใจให้พระธิดานึกอยากเสวยมะเขือ นางข้าหลวงพบมะเขือในสวนของแสนปมจึงซื้อไปถวายพระราชธิดาแต่ไม่นานก็เกิดตั้งครรภ์ขึ้น ท้าวไตรตรึงษ์รู้สึกอับอายขายหน้าตรัสถามพระราชธิดาว่าใครเป็นพ่อของเด็กแต่พระราชธิดาก็ไม่ยอมบอก ครั้งพระกุมารเติบใหญ่พอรู้ความ ท้าวไตรตรึงษ์จึงประกาศให้ขุนนางและเหล่าราษฎรทั้งหลายนำของกินเข้ามาในวัง หากพระกุมารยอมกินของผู้ใดผู้นั้นจะได้เป็นเขยหลวง บรรดาชายหนุ่มก็พากันมาเสี่ยงทายแต่พระราชโอรสไม่คลานไปหาใคร เจ้าเมืองได้ให้เสนาตามแสนปมที่ไม่ได้เข้าเสี่ยงทาย โดยได้ถือก้อนข้าวเย็นมา 1 ก้อน เมื่อมาถึงจึงอธิษฐาน และยื่นก้อนข้าวเย็นให้ พระราชโอรสก็คลานเข้ามาหา ท้าวไตรตรึงษ์ทรงกริ้ว จึงขับไล่ทั้งคู่ออกจากวัง

แสนปมพาพระธิดากับพระกุมารเดินทางเข้าไปหาที่อยู่ใหม่ พระอินทร์ได้แปลงเป็นลิงนำกลองวิเศษมามอบให้ เป็นกลองสารพัดนึกว่าหากขออะไรจะได้ตามใจหวัง แสนปมอธิษฐานให้ปุ่มปมตามตัวหายไปแล้วตีกลองวิเศษ ร่างก็กลับเป็นชายรูปงาม จึงตีกลองขอบ้านเมืองขึ้นมาเมืองหนึ่ง ให้ชื่อว่าเมืองเทพนคร และสถาปนาตัวเองเป็นพระเจ้าแผ่นดิน ปกครองไพร่ฟ้าด้วยความสงบสุข ท้าวแสนปมใช้ทองคำมาทำเป็นอู่ (เปล) ให้พระโอรส และตั้งชื่อพระโอรสว่า อู่ทอง ในเวลาต่อมามาพระเจ้าอู่ทองได้มาสร้างกรุงศรีอยุธยา เรียกชื่อราชวงศ์อู่ทอง อีกชื่อว่าราชวงศ์เชียงราย[4]