ธีโอโบรมีน (
อังกฤษ: theobrominecode: en is deprecated ) เดิมเรียก
แซนทีโอส (xantheose)
[1] เป็นสาร
แอลคาลอยด์ประเภท
แซนทีน[2] มีสูตรเคมีคือ C7H8N4O2 พบในผลโกโก้ (Theobroma cacao),
ช็อกโกแลต, ใบ
ชา, ผล
โคล่า,
มาเต, ผลกวารานา (Paullinia cupana) และกาแฟอาราบิกา (Coffea arabica) ชื่อ "ธีโอโบรมีน" ไม่ได้เกี่ยวข้องกับธาตุ
โบรมีน แต่มาจากชื่อสกุลของโกโก้คือ Theobromaธีโอโบรมีนมีลักษณะเป็นผงผลึกสีขาวหรือไม่มีสี แต่ในทางพาณิชย์อาจมีสีเหลือง
[3] รสขม ละลายน้ำได้บ้าง ค้นพบครั้งแรกในเมล็ดโกโก้โดยอเล็กซานเดอร์ วอสเครเซนสกีในปี ค.ศ. 1841
[4][5] แฮร์มันน์ อีมีล ฟิสเชอร์สังเคราะห์ธีโอโบรมีนจากแซนทีนได้ในปี ค.ศ. 1882
[6][7]ธีโอโบรมีนส่งผลต่อร่างกายคล้าย
กาเฟอีน แต่ให้ผลน้อยกว่า ในทางการแพทย์ใช้เป็นสารขยายหลอดเลือด
สารขับปัสสาวะและสารกระตุ้นหัวใจ นอกจากนี้ยังใช้เป็นยาคลายกล้ามเนื้อ ตัวยับยั้งเอนไซม์
ฟอสฟอไดเอสเทอเรสและตัวยับยั้ง
ตัวรับแอดิโนซีนอย่างอ่อน
[8][9] ในอดีตเคยใช้รักษาโรคทางระบบไหลเวียนโลหิตอื่น ๆ เช่น
ความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดแดงแข็งและ
อาการปวดเค้นหัวใจ[10] นอกจากการรับประทาน ร่างกายได้รับธีโอโบรมีนจากการสังเคราะห์กาเฟอีนในตับธีโอโบรมีนมีค่า
LD50 สำหรับมนุษย์ (ทางปาก) ประมาณ 1000 มิลลิกรัม/กิโลกรัมและเป็นพิษต่อสุนัขเช่นกัน โดยมีค่า LD50 ทางปากคือ 300 มิลลิกรัม/กิโลกรัม
[11] ก่อให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วงและปัสสาวะบ่อย
[12] ในรายที่มีอาการรุนแรงจะมีอาการ
หัวใจเต้นผิดจังหวะ ชัก เลือดออกภายใน
หัวใจล้มและอาจเสียชีวิต