นกโตเต็มวัยจากปากจรดหางยาว 14 เซนติเมตร ขนส่วนมากเป็นสีดำ มีสีฟ้า-เขียวเหลือบที่หัว และออกเขียวที่หลังและขนคลุมปีก ขนใต้ปีกสีออกน้ำตาล ขนส่วนล่างสีม่วงดำ ขนปีกสีดำ หางเหลี่ยม แผ่จากตรงกลางหางไปที่ปลายหางเล็กน้อย ตาสีแดง วงขอบตาสีชมพู ปากกว้างสีแดงส้ม และขามีสีน้ำตาล[3]

ทั้งสองเพศมีลักษณะคล้ายกัน แต่นกวัยอ่อนสีทึมกว่าและมีสีน้ำตาลคล้ำที่หัว การผลัดขนสู่่นกโตเต็มวัยจะเกิดขึ้นในพื้นที่ที่อาศัยในฤดูหนาวและส่วนใหญ่จะเสร็จสมบูรณ์ภายในเดือนตุลาคม นกนางแอ่นแม่น้ำแอฟริกาจะส่งเสียร้อง "ชี ชี" หรือคล้ายกันสั้นๆ และเมื่ออยู่เป็นฝูงจะร้อง เชียร์-เชียร์-เชียร์ เมื่ออยู่ระหว่างการอพยพจะส่งเสียงร้องคล้ายนกนางนวล นกบินได้เร็ว ดูแข็งแรงสลับกับการร่อน[3]