ปลาจาดแถบดำ หรือ ปลาตะเพียนสมพงษ์ เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Poropuntius melanogrammus อยู่ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) มีลักษณะลำตัวแบนข้างเล็กน้อย หัวสั้น ปากเรียวเล็ก ริมฝีปากล่างเป็นขอบแข็งและคม ลำตัวสีเงินแวววาว ด้านบนสีคล้ำหรืออมม่วง ครีบมีสีแดงเรื่อ ๆ ครีบหางเว้าลึกมีขอบด้านบนสีคล้ำหรือสีแดงส้ม ครีบหลังสูงมีขนาดความยาวประมาณ 20 เซนติเมตรเป็นปลาที่เพิ่งถูกอนุกรมวิธานในปี พ.ศ. 2541 พบอาศัยอยู่เป็นฝูงเล็ก ๆ ราว 5-10 ตัว ในบริเวณที่มีน้ำไหลแรง ในลุ่มแม่น้ำแม่กลองและสาขาในบริเวณที่มีป่าไม้ปกคลุม จัดเป็นปลาที่พบเฉพาะถิ่นที่พบได้น้อย กินอาหารจำพวก พืชน้ำและตะไคร่น้ำตามโขดหินหรือไม้ใต้น้ำ นิสัยรักสงบปลาจาดแถบดำ ยังมีชื่อเรียกอื่น ๆ อีก เช่น "จาด" หรือ "หางแดง"