ปลาบู่รำไพ (
อังกฤษ: Queen of Siam goby, Queen Rambai's goby;
ชื่อวิทยาศาสตร์: Mugilogobius rambaiae) ปลาน้ำจืดและ
น้ำกร่อยขนาดเล็กชนิดหนึ่ง ใน
วงศ์ปลาบู่ (Gobiidae) มีลำตัวยาว
ทรงกระบอก หัวเล็ก ปากกว้างในตัวผู้ เกล็ดค่อนข้างใหญ่ ลำตัวมีสีคล้ำหรือ
สีน้ำตาล ขอบเกล็ดมีแต้มสีคล้ำหลังช่องเหงือกด้านบนมีดวงรี
สีดำและขอบสีจาง ครีบหลังมีลายสีดำและขอบสีจาง ครีบหางมีลายเส้นสีคล้ำมีขนาดโตเต็มที่ประมาณ 3-6
เซนติเมตร มีพฤติกรรมชอบอยู่รวมกลุ่มกันเป็นฝูงใหญ่ใต้ท้องน้ำ พบกระจายพันธุ์อยู่ใน
อินเดีย,
พม่า,
ไทย,
มาเลเซียจนถึง
อินโดนีเซีย ในบริเวณ
ปากแม่น้ำที่เป็นป่า
จากหรือเป็นแหล่งน้ำกร่อย ในประเทศไทยพบได้ในพื้นที่
ภาคกลางและ
ภาคใต้ทั้งฝั่งตะวันตก ส่วนฝั่งตะวันออกพบเฉพาะ
จังหวัดสุราษฎร์ธานีและ
นครศรีธรรมราชปลาบู่รำไพ ถูกค้นพบครั้งแรกใน
คลองสายหนึ่งในพื้นที่
กรุงเทพมหานคร และถูก
อนุกรมวิธานโดย ดร.
ฮิว แมคคอร์มิค สมิธ อธิบดีกรมประมงคนแรก และได้มีการตั้งชื่อเพื่อเป็นการถวายพระเกียรติแด่
สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระอัครมเหสีใน
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ณ สยามสมาคม ปัจจุบันเป็นปลาที่แนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ และไม่ทราบสถานะที่แน่ชัดว่าจะยังมีอยู่หรือไม่สำหรับในพื้นที่ภาคกลางของประเทศไทย แต่สำหรับในภาคใต้ ยังพบได้อยู่ และพบมากที่จังหวัดกระบี่ โดยจะพบในพื้นที่ ๆ เป็นแอ่งน้ำในป่าหรือพรุ หรือลำน้ำขนาดเล็กที่มีแร่ธาตุจำพวก
คอร์บอเนตสูง จึงมีสีของน้ำออกเป็นสีฟ้า ไม่พบในลำคลอง หรือแม่น้ำสายใหญ่ ปลาจะหลบซ่อนตัวอยู่ตามรากไม้หรือกองใบไม้ที่ทับถมกัน นิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม ซึ่งสามารถนำมาเลี้ยงได้เป็นอย่างดีในตู้ไม้น้ำน้ำจืด
[2]