ปลามีดโกน หรือ
ปลาใบมีดโกน หรือ
ปลาข้างใส (
อังกฤษ: Razorfish, Shrimpfish;
ชื่อวิทยาศาสตร์: Aeoliscus strigatus)
ปลาทะเลชนิดหนึ่ง ใน
วงศ์ปลาใบมีดโกน (Centriscidae)มีรูปร่างเหมือนใบ
มีดโกน จะงอยปากยาวมากและงอนขึ้นเล็กน้อย ท้องบาง ผิวเป็นแผ่นกระดูกบาง ด้านท้ายยื่นแหลม ครีบหลัง, ครีบหาง และครีบก้นอยู่ชิดกัน ลำตัวใสเป็น
สีชมพูหรือสีเนื้อเหลือบ มีแถบ
สีดำพาดจากปลายปากจนถึงส่วนท้ายลำตัวมีความยาวโดยเฉลี่ย 10
เซนติเมตร และสามารถโตเต็มที่ได้ 15 เซนติเมตร
[3] พบกระจายพันธุ์อยู่ทั่วไปในแถบ
อินโด-แปซิฟิก โดยอาศัยอยู่กับ
ปะการัง,
กัลปังหา และหนามของ
เม่นทะเล เพื่อหลบหลีกจากศัตรูผู้ล่า เนื่องจากไม่มีอาวุธอะไรที่จะป้องกันตัวได้ มีพฤติกรรมอาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูง จะเอาหัวทิ่มลงพื้นเสมอ และตั้งฉากกับพื้นทะเล แม้แต่จะ
ว่ายน้ำไปไหนมาไหนก็จะไปด้วยลักษณะเช่นนี้เสมอ ใน
น่านน้ำไทยจัดเป็นปลาที่พบได้บ่อยในบางพื้นที่
[4]กิน
แพลงก์ตอนสัตว์เป็นอาหาร นิยมเลี้ยงกันใน
พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ และเป็น
ปลาสวยงาม[3]ปัจจุบันสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้แล้ว โดย
กรมประมง ของประเทศไทย โดยเพาะขยายพันธุ์ในบ่อ ด้วยการให้กิน
แพลงก์ตอนสัตว์,
เคย และ
โคพีพอด หลังจากฟักแล้ว ลูกปลาจะเริ่มเห็นตัวเมื่ออายุได้ 12-15 วัน จากนั้นจะย้ายลูกปลาไปไว้ในบ่ออนุบาลต่อไป และเปลี่ยนมาให้ลูกปลากิน
อาร์ทีเมีย เมื่อปลามีความยาวได้ราว 2
นิ้ว ก็จะกินเคยได้เหมือนปลาวัยโต
[5] แต่ลูกปลาที่ยังเล็กอยู่ คืออายุไม่เกิน 15 วัน จะมีการว่ายน้ำเหมือนกับปลาส่วนใหญ่ทั่วไป จนกระทั่งมีรูปร่างเหมือนปลามีดโกน จึงจะอยู่ในลักษณะหัวทิ่ม และเข้ามารวมฝูงกัน
[1]นอกจากนี้แล้ว ปลามีดโกนยังเป็น
ซากดึกดำบรรพ์ที่มีชีวิตอีกชนิดหนึ่ง เพราะแทบจะไม่ได้เปลี่ยนแปลงรูปร่างเลยมานานกว่า 60 ล้านปีแล้ว ตั้งแต่ยุคต้น
ไมโอซีน เมื่อนำไปเปรียบเทียบกับ
ฟอสซิลบรรพบุรุษของปลาชนิดนี้ที่ขุดพบที่
เทือกเขาแอลป์ทางตอนเหนือของ
อิตาลี[1]