พม่าเสียเมือง เป็นสารคดีเกี่ยวกับความผันแปรในประเทศพม่า เริ่มตั้งแต่ต้นยุคราชวงศ์คองบองราชอาณาจักรพม่ายุคที่ 3 เรื่อยมาจนถึงรัชสมัยของพระเจ้าสีป่อและพระนางศุภยาลัต ที่อาณาจักรพม่าตกเป็นเมืองขึ้นของจักรวรรดิอังกฤษ ประพันธ์โดย หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากสารคดีเรื่อง เที่ยวเมืองพม่า พระนิพนธ์ในสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ พิมพ์ครั้งแรกในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2512 โดยสำนักพิมพ์ก้าวหน้า ครั้งล่าสุดเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2548 โดยสำนักพิมพ์นานมีบุ๊คส์พม่าเสียเมือง เป็นเค้าโครงเรื่องของนวนิยายอีกเรื่องหนึ่ง คือ เพลิงพระนาง ซึ่งมีการนำมาสร้างเป็นละครโทรทัศน์แล้ว 2 ครั้ง คือในปี พ.ศ. 2539 ทางช่อง 5 และ พ.ศ. 2560 ทางช่อง 7