สวีเดนมีพระมหากษัตริย์เป็นของตนเองมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ในช่วงศตวรรษที่ 1 แทซิทัส นักประวัติศาสตร์ของโรมันได้บันทึกว่าเผ่าซิโอเนส (เผ่าโบราณที่อาศัยอยู่บริเวณสวีเดนในปัจจุบัน) มีพระราชาปกครอง ซึ่งลำดับการสืบสันตติวงศ์ยังไม่มีผู้ใดทราบแน่ชัด มีเพียง ซากา (อังกฤษ: Saga เป็นบันทึกทางประวัติศาสตร์ของชาวไวกิง เกี่ยวกับดินแดนแถบสแกนดิเนเวีย) ที่ใช้อ้างอิงเท่านั้น แต่ก็ยังคงเป็นที่ถกเถียงอยู่ในปัจจุบัน

แต่เดิมพระมหากษัตริย์สวีเดนมีพระราชอำนาจเพียงเล็กน้อย ส่งผลจำกัดในเรื่องการทำศึกสงคราม โดยผู้พิพากษาและพระสงฆ์จะต้องเป็นสักขีพยานของความบกพร่องในการใช้อำนาจในครั้งนี้ด้วย ทั้งนี้ศิลาจารึกนับพันได้จารึกไว้เช่นกันแต่ไม่มีบันทึกเกี่ยวกับพระมหากษัตริย์เลย อย่างไรก็ตามพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ก็ยังคงได้รับการสนับสนุนจากศาสนจักร ทำให้มีพระราชอำนาจมากขึ้นในระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 11 และในคริสต์ศตวรรษต่อมา พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์สวีเดนก็เพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ตามประเพณีแล้วพระมหากษัตริย์จะทรงบรมราชาภิเษกที่แท่นหินแห่งโมรา ซึ่งเป็นสถานที่ประชาชนมีสิทธิจะยอมรับหรือไม่ยอมรับพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ได้ ซึ่งพิธีกรรมนี้สืบทอดจากพระมหากษัตริย์สวีเดนพระองค์ก่อน ๆ มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1544 ซึ่งในปัจจุบันพระราชวงศ์แบร์นาด็อตปกครองสวีเดนมาตั้งแต่ช่วงสงครามนโปเลียน และต่อมาสวีเดนก็ต้องสูญเสียฟินแลนด์และส่วนตะวันออกของรีล์มให้แก่จักรวรรดิรัสเซีย ทั้งนี้ตามบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสวีเดนระบุไว้ว่าพระมหากษัตริย์ทรงเป็นเพียงประมุขแห่งรัฐเท่านั้นและไม่มีพระราชอำนาจทางการเมือง