พระยาวุฒาธิคุณวิบุลยศักดิ์ อัครสุรินทรมหินทรภักดี เจ้าเมืองหนองคายคนที่ ๓ มีนามเดิมว่า ท้าวเคน เป็นบุตรของพระปทุมเทวาภิบาล (บุญมา) เจ้าเมืองหนองคายคนแรก เป็นพระปนัดดาในพระประทุมวรราชสุริยวงศ์ (เจ้าคำผง) เจ้าเมืองอุบลราชธานีศรีวนาลัยประเทศราช สืบเชื้อสายราชวงศ์เชียงรุ่ง จากเจ้าพระตาเมืองหนองบัวลุ่มภู เดิมท้าวเคน รับราชการกับบิดาที่บ้านสิงห์โคกหรือเมืองยโสธร ต่อมาเมื่อพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ โปรดเกล้าฯ พระราชทานสัญญาบัตรให้ท้าวสุวอธรรมา (บุญมา) กรมการเมืองยโยธร เป็นพระปทุมเทวาภิบาล เจ้าเมืองหนองคาย และท้าวเคน ผู้บุตรพระปทุมเทวาภิบาล (บุญมา) ได้ไปช่วยราชการบิดาที่เมืองหนองคาย ต่อมาในสมัยพระปทุมเทวาภิบาล (ราชบุตร) ท้าวเคนได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเป็น พระอุปฮาด (เคน) อุปฮาดเมืองหนองคาย

ในปี พ.ศ. ๒๔๐๐ พระปทุมเทวาภิบาล (ราชบุตร) เจ้าเมืองหนองคายคนที่ ๒ ถึงแก่อนิจกรรม พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระอุปฮาด (เคน) ดำรงตำแหน่งเป็น พระปทุมเทวาภิบาล (เคน) เจ้าเมืองหนองคายคนที่ ๓ พระราชทานเครื่องยศสำหรับเจ้าเมืองประเทศราช ประกอบด้วย พานหมากเงินกลมถมตะทองปากจำหลักกลีบบัว ๑ เครื่องในทองคำ คือ จอกหมาก ๒ ผะอบ ๒ ตลับขี้ผึ้ง ๑ ซองพลู ๑ ซองบุหรี่ ๑ มีดหนีบหมาก ๑ คนโททองคำ ๑ กระโถนเงินถม ๑ ประคำทองสาย ๑ กระบี่บั้งทอง ๕ บั้ง ๑ สัปทนปัสตู ๑ เสื้อทรงประภาศหมวกตุ้มปี่กำมะหยี่สำรับ ๑ ปืนชนวนทองแดงต้นเลี่ยมเงิน ๑ เสื้อเข้มขาบริ้วดี ๑ เสื้อแพรจินเจา ๑ แพรสีติดขลิบ ๑ ส่านไทยปักทอง ๑ ผ้าปูมเขมร ๑ ผ้าลายเกี้ยว ๑ แพรขาวหงอนไก่ลาย ๑ แพรขาวโล่ ๑