บทความนี้อ้างอิงคริสต์ศักราช/คริสต์ทศวรรษ/คริสต์ศตวรรษ ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา พระวรสารเคลล์ส หรือ พระวรสารโคลัมบา (ไอริช: Leabhar Cheanannais อังกฤษ: Book of Kells หรือ Book of Columba) เป็นหนังสือพระวรสารวิจิตรที่เขียนเป็นภาษาละตินที่ประกอบด้วยพระวรสารทั้งสี่ฉบับของพันธสัญญาใหม่พร้อมด้วยเนื้อหาอื่นๆ และตาราง “พระวรสารเคลล์ส” ที่เป็นงานที่เขียนขึ้นโดยนักบวชเคลต์เมื่อราวปี ราว ค.ศ. 800 หรือไม่นานก่อนหน้านั้น เป็นงานศิลปะชิ้นเอกชิ้นหนึ่งของงานเขียนอักษรวิจิตรของยุโรปและเป็นงานที่แสดงถึงจุดสุดยอดของงานเขียนหนังสือวิจิตรของสมัยศิลปะเกาะ และเป็นสมบัติของชาติชิ้นสำคัญของไอร์แลนด์ เนื้อหาของพระวรสารส่วนใหญ่นำมาจากคัมภีร์ไบเบิลฉบับภาษาละติน แต่ก็มีหลายส่วนที่มาจากพระคัมภีร์ไบเบิลฉบับก่อนหน้านั้นที่เรียกกันว่า “คัมภีร์ไบเบิลฉบับภาษาละตินเดิม” (Vetus Latina) ภาพวาดและงานตกแต่ง “พระวรสารเคลล์ส” เป็นฝีมือที่งดงามกว่าพระวรสารฉบับอื่นใดของหนังสือวิจิตรของสมัยศิลปะเกาะ ทั้งในด้านความหรูหราและความซับซ้อน การตกแต่งรวมธรรมเนียมนิยมของการเขียนรูปสัญลักษณ์ของศิลปะคริสต์ศาสนา เข้ากับลวดลายสอดผสานอันเป็นแบบฉบับของศิลปะเกาะอันหรูหรา รูปลักษณ์ของมนุษย์, สัตว์ และ สัตว์ในตำนาน พร้อมด้วยเงื่อนเคลติค และ ลายสอดประสานอันเต็มไปด้วยสีสันอันสดใสทำให้งานหนังสือวิจิตรเป็นงานที่เต็มไปด้วยพลังและมีชีวิตจิตใจ องค์ประกอบของสิ่งตกแต่งข้างเคียงเหล่านี้ผสานไปด้วยสัญลักษณ์ทางคริสต์ศาสนา ซึ่งเป็นการช่วยเน้นเนื้อหาของภาพหลักที่ต้องการที่จะสื่อให้ผู้อ่านหรือผู้ชมไปด้วย“พระวรสารเคลล์ส” ปัจจุบันมีด้วยกันทั้งหมด 340 สี่หน้ายกและตั้งแต่ปี ค.ศ. 1953 ก็ได้รับการเย็บเป็นสี่เล่ม หน้าหนังสือเป็นกระดาษหนังลูกวัวที่มีคุณภาพดี และการตกแต่งอันหรูหราที่ไม่เคยทำกันมาแต่ก่อนรวมภาพประกอบเต็มหน้าสิบหน้า นอกจากนั้นก็มีหน้าที่มีบทเขียนที่นำด้วยอักษรตัวต้นประดิษฐ์ที่วาดอย่างแพรวพราวด้วยสีสัน ซึ่งก็เป็นการแสดงให้เห็นถึงการเป็นปฏิปักษ์ต่อศิลปะคลาสสิกของศิลปะเกาะโดยการใช้คุณลักษณะความมีชีวิตจิตใจของศิลปะเกาะเอง อักขระแบบเกาะของบทเขียนดูเหมือนจะได้รับการเขียนขึ้นโดยนักคัดอย่างน้อยก็สามคน ตัวอักษรใช้หมึก iron-gall และสีที่ใช้มาจากวัสดุหลายอย่างที่บางอย่างก็เป็นวัสดุที่มาจากแดนไกล“พระวรสารเคลล์ส” ตั้งตามชื่อแอบบีเคลล์สผู้เป็นเจ้าของพระวรสารอยู่เป็นเวลาหลายร้อยปี ในปัจจุบันตั้งแสดงอยู่ที่หอสมุดวิทยาลัยทรินีที, ดับลินในไอร์แลนด์ หอสมุดมักจะตั้งแสดงครั้งละสองเล่มเท่านั้น เล่มหนึ่งจะแสดงภาพเขียนชิ้นเอก อีกเล่มหนึ่งจะแสดงหน้าที่มีเนื้อหาเป็นลายลักษณ์อักษร