ประวัติ ของ พระวีราเถรี

ธีราเถรีคาถา ระบุว่าวีรามีพื้นเพเดิมเป็นชาวเมืองกบิลพัสดุ์[1] และ อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท ให้ข้อมูลว่าวีราเป็นสามเณรีผู้บรรลุปฏิสัมภิทาเมื่ออายุ 7 ขวบ[4] โดยในเรื่อง ยมกปาฏิหาริย์ ว่าด้วยการแสดงปาฎิหาริย์เพื่อช่วงชิงศาสนิกระหว่างศาสนาเชนกับศาสนาพุทธ พุทธสาวกอาสาแสดงปาฏิหาริย์แทนพระบรมศาสดา หนึ่งในนั้นมีสามเณรีวีราวัย 7 ขวบ ถวายบังคมพระบรมศาสดาและกราบทูลว่า "พระเจ้าข้า หม่อมฉันจักทำปาฏิหาริย์" สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ตรัสถามว่า "วีรา เธอจักทำอย่างไร ?" สามเณรีวีราตอบว่า "พระเจ้าข้า หม่อมฉันจักนำภูเขาสิเนรุ ภูเขาจักรวาล และภูเขาหิมพานต์ตั้งเรียงไว้ในที่นี้ แล้วจักออกจากภูเขานั้น ๆ ไปไม่ขัดข้องดุจนางหงส์ มหาชนเห็นหม่อมฉันแล้วจักถามว่า 'นั่นใคร ?' แล้วจักกล่าวว่า 'วีราสามเณรี พวกเดียรถีย์คิดกันว่า อานุภาพของสามเณรีผู้มีอายุ 7 ขวบ ยังถึงเพียงนี้ก่อน อานุภาพของพระพุทธเจ้าจักเป็นเช่นไร ?' ยังไม่ทันเห็นพระองค์เลยก็จักหนีไป เบื้องหน้าแต่นี้ไป พึงทราบคำเห็นปานนี้ โดยทำนองดังที่กล่าวแล้วนั่นแล" อย่างไรก็ตามสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสกับสามเณรีวีราว่า "เราทราบอานุภาพของเธอ" และไม่ทรงอนุญาตให้สามเณรีวีราแสดงปาฏิหาริย์[4]

วีราปรากฏอีกครั้งในฐานะภิกษุณีใน เถรีคาถา ซึ่งให้ข้อมูลว่าวีรารู้แจ้งจากการรับโอวาทจากพระบรมศาสดา ขวนขวายวิปัสสนา จนบรรลุพระอรหัตผล[1] โดยมี "วีราเถรีคาถา" อันเป็นอุทานธรรมของวีรา ความว่า[5]

วีรา วีเรหิ ธมฺเมหิภิกฺขุนี ภาวิตินฺทฺริยา
ธาเรติ อนฺติมํ เทหํเชตฺวา มารํ สวาหินินฺ”ติฯ

แปลความได้ว่า "วีราภิกษุณีผู้มีอินทรีย์ อบรมด้วยวีรธรรมทั้งหลาย ชนะมารพร้อมด้วยพาหนะ ทรงไว้ซึ่งกายอันมีในที่สุด"[1] และอธิบายขยายความเพิ่มเติมว่า "วีราภิกษุณีผู้อบรมอินทรีย์ คือมีอินทรีย์มีศรัทธาเป็นต้นอันตนให้เจริญแล้ว ด้วยวีรธรรมทั้งหลาย คือด้วยธรรมคืออริยมรรคอันสมบูรณ์ด้วยเดช ด้วยความเป็นผู้มีปธานคือความเพียร ชนะกิเลสมารพร้อมด้วยพาหนะกับด้วยวัตถุกามทั้งหลาย ทรงไว้ซึ่งกายอันมีในที่สุด เพราะไม่เกิดอีกต่อไป พระเถรีแสดงตนทำเป็นเหมือนคนอื่น ด้วยประการฉะนี้"[1]

ใกล้เคียง

พระวีราเถรี พระวีระทู พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปฤษฎางค์ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพีรพงศ์ภาณุเดช พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช พระวิษณุ พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช