ตามคำบรรยายสื่อว่า พาลันเทียร์มีลักษณะเป็นลูกแก้วทรงกลม ลูกแก้วแต่ละดวงสามารถติดต่อสื่อสารกันได้ หากผู้ใดมองเข้าไปในลูกแก้วนี้ ก็จะสามารถมองเห็นสิ่งซึ่งปรากฏในสถานที่ของลูกแก้วอีกดวงหนึ่งที่ติดต่อกับมัน ซึ่งอาจเป็นสิ่งที่เกิดในอดีต ปัจจุบัน หรืออนาคตก็ได้ ผู้สร้างพาลันเทียร์ขึ้นคือพวกเอลฟ์แห่งวาลินอร์ ซึ่งอยู่บนแผ่นดินประจิม เป็นเอลฟ์ชาวโนลดอร์ ซึ่งส่วนใหญ่เชื่อกันว่าเฟอานอร์เองเป็นผู้คิดค้นประดิษฐ์ขึ้นเป็นคนแรก ลูกแก้วพาลันเทียร์ถูกสร้างขึ้นเป็นจำนวนมาก มีขนาดหลากหลายเล็กใหญ่แตกต่างกันไป ลูกเล็กๆ อาจมีขนาดเพียงหนึ่งฟุต ส่วนลูกใหญ่อาจมีขนาดเท่ากับห้องโถงทีเดียว ศิลาดวงแม่ ถูกเก็บรักษาไว้ที่หอคอยอวัลโลเน บนเกาะโทลเอเรสเซอา แต่ไม่มีบันทึกใดระบุว่ามีการติดต่อระหว่างศิลาดวงนี้กับดวงอื่นๆ ที่อยู่บนมิดเดิลเอิร์ธ