ภาวะขาดการนอนหลับ (อังกฤษ: sleep deprivation) หรือ การนอนหลับไม่เต็มอิ่ม (อังกฤษ: insufficient sleep) เป็นภาวะที่นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ ไม่ว่าเรื้อรัง (chronic) หรือเฉียบพลัน (acute)การหลับไม่อิ่มเรื้อรัง ทำให้เกิดความล้า (fatigue), ความง่วงซึมในเวลากลางวัน (daytime sleepiness), ความซุ่มซ่าม (clumsiness) ตลอดจนน้ำหนักลด และน้ำหนักเพิ่ม[1] นอกจากนี้ ยังส่งผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อระบบสมองและการรับรู้จดจำ[2] และจากการทดลองกับสัตว์ในห้องปฏิบัติการ พบว่า สัตว์ทดลองที่หลับไม่อิ่มติดต่อกันเป็นเวลานาน ถึงแก่ความตายในที่สุด[3]ไม่มีมนุษย์คนใดสามารถงดเว้นการนอนหลับติดต่อกันเป็นห้วงเวลายาวนานได้ เว้นแต่ป่วยเป็นภาวะนอนไม่หลับอย่างร้ายแรงในวงศ์ตระกูล (fatal familial insomnia) นอกจากนี้ มนุษย์ก็ยังไม่สามารถเลี่ยงความง่วงได้ แม้เป็นความง่วงช่วงสั้น ๆ ก็ตาม[4]