สัทวิทยา ของ ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน

ภาษากวางตุ้งมาตรฐานสามารถประสมต้นพยางค์ (พยัญชนะต้น) กับท้ายพยางค์ (สระและพยัญชนะสะกด) ได้ประมาณ 630 เสียง โดยไม่นับเสียงวรรณยุกต์

ต้นพยางค์

 ริมฝีปากฟันหรือปุ่มเหงือกเพดานแข็งเพดานอ่อนเส้นเสียง
ปกติผสมเสียดแทรกปกติห่อริมฝีปาก
เสียงนาสิก/m/
(ม)
/n/
(น)
  /ŋ/
(ง)
  
เสียงกัก
(ไม่ก้อง)
สิถิล/p/
(ป)
/t/
(ต)
/t͡s/
(ตซ คล้าย จ)
 /k/
(ก)
/kʷ/
(กว)
( /ʔ/ )
(อ)
ธนิต/pʰ/
(พ)
/tʰ/
(ท)
/t͡sʰ/
(ทซ คล้าย ช)
 /kʰ/
(ค)
/kʷʰ/
(คว)
 
เสียงเสียดแทรก/f/
(ฟ)
 /s/
(ซ)
   /h/
(ฮ)
เสียงเปิด /l/
(ล)
 /j/
(ย)
 /w/
(ว)
 

นักภาษาศาสตร์บางท่านจัดว่า /j/ และ /w/ เป็นส่วนหนึ่งของท้ายพยางค์ซึ่งมากับเสียงสระ /i/ และ /u/ ตามลำดับ เหมือนกับภาษาจีนกลาง บางท่านก็วิเคราะห์ว่า /ʔ/ มาจากเสียงสระ เมื่อพยางค์นั้นไม่มีเสียงของพยัญชนะต้น

ในกลุ่มเสียงฐานฟันหรือปุ่มเหงือกสามารถเปลี่ยนแปรไปได้ /t/ กับ /tʰ/ จะอยู่ที่ฐานฟัน ในขณะที่ /t͡s/, /t͡sʰ/, /s/ ซึ่งออกเสียงที่ฐานปุ่มเหงือก.

ผู้ที่พูดภาษากวางตุ้งมาตรฐานบางคนไม่สามารถแยกแยะความแตกต่างระหว่าง /n/ กับ /l/ โดยจะออกเสียงเป็น /l/ และระหว่าง /ŋ/ กับหน่วยเสียงว่าง ซึ่งก็จะออกเสียงแต่หน่วยเสียงว่าง

ท้ายพยางค์

เสียงสระในภาษากวางตุ้งมาตรฐาน
[aː] (อา)[ɛː] (แอ)[ɔː] (ออ)[œː] (เออ)[iː] (อี)[uː] (อู)[yː] (อวือ)
ยาวสั้นยาวสั้นยาวสั้นยาวสั้นยาวยาวยาว
/-i/, /-y/
(-ย)
[aːi]
(อาย)
[ɐi]
(ไอ)
 [ei]
(เอ็ย)
[ɔːy]
(ออย)
  [ɵy]
(เอย)
 [uːy]
(อูย)
 
/-u/
(-ว)
[aːu]
(อาว)
[ɐu]
(เอา)
[ɛːu]¹
(แอว)
  [ou]
(อว)
  [iːu]
(อีว)
  
/-m/
(-ม)
[aːm]
(อาม)
[ɐm]
(อำ)
[ɛːm]¹
(แอม)
     [iːm]
(อีม)
  
/-n/
(-น)
[aːn]
(อาน)
[ɐn]
(อัน)
[ɛːn]¹
(แอน)
 [ɔːn]
(ออน)
  [ɵn]
(เอิน)
[iːn]
(อีน)
[uːn]
(อูน)
[yːn]
(อวืน)
/-ŋ/
(-ง)
[aːŋ]
(อาง)
[ɐŋ]
(อัง)
[ɛːŋ]
(แอง)
[eŋ]
(เอ็ง)
[ɔːŋ]
(ออง)
[oŋ]
(อง)
[œːŋ]
(เอิง)
    
/-p/
(-บ)
[aːp]
(อาบ)
[ɐp]
(อับ)
[ɛːp]¹
(แอบ)
     [iːp]
(อีบ)
  
/-t/
(-ด)
[aːt]
(อาด)
[ɐt]
(อัด)
[ɛːt]¹
(แอด)
 [ɔːt]
(ออด)
 [œːt]¹
(เอิด)
[ɵt]
(เอิด)
[iːt]
(อีด)
[uːt]
(อูด)
[yːt]
(อวืด)
/-k/
(-ก)
[aːk]
(อาก)
[ɐk]
(อัก)
[ɛːk]
(แอก)
[ek]
(เอ็ก)
[ɔːk]
(ออก)
[ok]
(อก)
[œːk]
(เอิก)
    

และพยางค์นาสิกอีก 2 พยางค์ได้แก่ [m̩] (ทำปาก ม แล้วเปล่งเสียง), [ŋ̩] (ทำปาก ง แล้วเปล่งเสียง)

¹ ท้ายพยางค์ [ɛːu], [ɛːm], [ɛːn], [ɛːp], [ɛːt], [œːt] พบได้เฉพาะภาษาพูดเท่านั้น ซึ่งไม่มีการวิเคราะห์หรือการแทนด้วยอักษรโรมัน

วรรณยุกต์

เสียงวรรณยุกต์ในภาษากวางตุ้งมาตรฐานมี 6 เสียง ถึงแม้ว่าการเรียนการสอนดั้งเดิมสอนว่ามี 9 เสียง แต่ก็มี 3 เสียงที่ซ้ำกัน ซึ่งขึ้นอยู่กับว่าพยางค์นั้นเป็นพยางค์เปิด (คำเป็น) หรือพยางค์ปิด (คำตาย)

พยางค์พยางค์เปิดพยางค์ปิด
หมายเลข1234567 (หรือ 1)8 (หรือ 3)9 (หรือ 6)
ระดับเสียงสูง,
สูง-กลาง
กลาง-สูงกลางกลาง-ต่ำ,
ต่ำ
ต่ำ-กลางกึ่งต่ำสูงกลางกึ่งต่ำ
ตัวอย่าง
เสียงอ่าน/si˥/,
/si˥˧/
/si˧˥//si˧//si˨˩/,
/si˩/
/si˩˧//si˨//sek˥//sɛk˧//sek˨/
กำกับเครื่องหมายsí, sîsi̖, sı̏si̗séksɛ̄ksèk
ระบบเยลsī, sìsisīh, sìhsíhsihsīkseksihk
เสียง