รายการยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน ของ ยาสามัญประจำบ้าน

รายการยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน อิงตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2542[1]

กลุ่มยาแก้ปวดท้อง ท้องอืด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาเม็ดลดกรด อะลูมินา-แมกนีเซียตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดบรรเทาอาการจุกเสียด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ และปวดท้องเนื่องจากมีกรดมากในกระเพาะอาหารหรือแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้แผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
2ยาน้ำลดกรด อะลูมินา-แมกนีเซียตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 5 มิลลิลิตรบรรเทาอาการจุกเสียด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ และปวดท้องเนื่องจากมีกรดมากในกระเพาะอาหารหรือแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ขวดละ 240 มิลลิลิตร และ 450 มิลลิลิตร
3ยาเม็ดแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ โซดามินท์ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • Sodium Bicarbonate 300 มิลลิกรัม
  • Peppermint Oil 0.003 มิลลิลิตร
บรรเทาอาหารจุกเสียด ลดอาการระคายเคือง เนื่องจากมีกรดมากในกระเพาะอาหารแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
4ยาขับลมตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 15 มิลลิลิตร
  • Capsicum Tincture 0.060-0.500 มิลลิลิตร
  • Compound Cardamom Tincture 0.035-1.800 มิลลิลิตร
  • Strong Ginger Tincture 0.024-0.240 มิลลิลิตร
บรรเทาอาการท้องขึ้น ท้องอืด ท้องเฟ้อ และขับลมในกระเพาะอาหารขวดละ 180, 240 และ 450 มิลลิลิตร
5ยาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ยาธาตุน้ำแดงตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 15 มิลลิลิตร
  • Sodium Bicarbonate 0.15-0.60 กรัม
  • Compound Rhubarb Tincture 0.50-2.00 มิลลิลิตร

และ/หรือ Tincture อื่น ๆ ที่มีสรรพคุณทางยา ได้แก่

  • Compound Cardamon Tincture 0.01-1.00 มิลลิลิตร
  • Compound Gentian Tincture 0.18-1.10 มิลลิลิตร
  • Compound Tinospora Tincture 0.50 มิลลิลิตร
  • Weak Ginger Tincture 0.48-2.01 มิลลิลิตร
  • Strong Ginger Tincture 0.01-0.30 มิลลิลิตร
  • Nux Vomica Tincture 0.09-0.10 มิลลิลิตร
  • Ipecacuanha Tincture 0.18-0.30 มิลลิลิตร

และ/หรือ volatile substance อื่น ๆ ที่มีสรรพคุณทางยา ได้แก่

  • Peppermint Spirit 0.15-0.30 มิลลิลิตร
  • Peppermint Oil 0.03-0.20 มิลลิลิตร
  • Menthol 0.05-0.30 มิลลิลิตร
  • Concentrated Dill Water 0.10 มิลลิลิตร
  • Camphor 19.00 มิลลิกรัม
บรรเทาอาการปวดท้องเนื่องจากจุกเสียด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อขวดละ 180, 240 และ 450 มิลลิลิตร
6ยาน้ำแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ โซเดียมไบคาร์บอเนตตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 5 มิลลิลิตรบรรเทาอาการท้องอืด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ เนื่องจากมีกรดมากในกระเพาะอาหารขวดละ 60 มิลลิลิตร
7ยาทาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ทิงเจอร์มหาหิงส์ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับบรรเทาอาการท้องขึ้น ท้องเฟ้อ ปวดท้องในเด็กขวดละ 15, 30 และ 60 มิลลิลิตร
8ยาลดกรด อะลูมินา-แมกนีเซีย-ไซเมธิโคน[2]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดบรรเทาอาการจุกเสียด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ ปวดท้องเนื่องจากมีกรดมากในกระเพาะอาหารหรือแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ และช่วยขับลมแผงละ 4 และ 10 เม็ด
9ยาน้ำลดกรด อะลูมินา-แมกนีเซีย-ไซเมธิโคน[2]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 5 มิลลิลิตรบรรเทาอาการจุกเสียด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ ปวดท้องเนื่องจากมีกรดมากในกระเพาะอาหารหรือแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ และช่วยขับลมขวดละ 240 และ 450 มิลลิลิตร
10ยาผงฟู่ซิตริกแอซิด-โซเดียมไบคาร์บอเนต-โซเดียมคาร์บอเนต[2]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 ซอง
  • Citric Acid Anhydrous ไม่เกิน 1.850 กรัม
  • Sodium Bicarbonate ไม่เกิน 1.960 กรัม
  • Sodium Carbonate ไม่เกิน 0.430 กรัม
ลดกรด บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ เนื่องจากมีกรดมากในกระเพาะอาหารซองอะลูมิเนียม ไม่เกิน 4.3 กรัม
11ยาเม็ดแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ไซเมธิโคน[3]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด/แคปซูล
  • Simethicone 40 มิลลิกรัม และ 80 มิลลิกรัม
บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียดชนิดเม็ดบรรจุแผงอะลูมิเนียม ชนิดแคปซูลบรรจุแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียม แผงละไม่เกิน 10 เม็ด/แคปซูล
12ยาบรรเทาอาการแสบร้อนกลางอกและอาหารไม่ย่อย เนื่องจากกรดไหลย้อน ชนิดเม็ด[4]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • Sodium Alginate 250-500 มิลลิกรัม หรือในปริมาณอื่นที่เหมาะสม
  • Sodium Bicarbonate 95-300 มิลลิกรัม หรือในปริมาณอื่นที่เหมาะสม
  • Calcium carbonate 70-360 มิลลิกรัม หรือในปริมาณอื่นที่เหมาะสม
บรรเทาอาการแสบร้อนบริเวณกลางอกร่วมกับเรอเปรี้ยว และอาหารไม่ย่อยเนื่องจากรดไหลย้อนภาชนะบรรจุขนาดไม่เกิน 20 เม็ด
13ยาบรรเทาอาการแสบร้อนกลางอกและอาหารไม่ย่อย เนื่องจากกรดไหลย้อน ชนิดน้ำ[4]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 10 มิลลิลิตร
  • Sodium alginate 250-500 มิลลิกรัม หรือในปริมาณอื่นที่เหมาะสม
  • Sodium Bicarbonate 95-300 มิลลิกรัม หรือในปริมาณอื่นที่เหมาะสม
  • Calcium carbonate 70-360 มิลลิกรัม หรือในปริมาณอื่นที่เหมาะสม

บรรเทาอาการแสบร้อนบริเวณกลางอกร่วมกับเรอเปรี้ยว และอาหารไม่ย่อยเนื่องจากรดไหลย้อน

ภาชนะบรรจุขนาดไม่เกิน 150 มิลลิลิตร

กลุ่มยาแก้ท้องเสีย

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาแก้ท้องเสีย ผงน้ำตาลเกลือแร่ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 ซอง

หรีอ

หรือ[5]

ทดแทนการเสียน้ำในรายที่มีอาการท้องร่วง หรือในรายที่มีอาเจียนมาก ๆ
และป้องกันการช็อคเนื่องจากการที่ร่างกายขาดน้ำ
1 ซองสำหรับผสมน้ำ 250 มิลลิลิตร
2ยาผงถ่านรักษาอาการท้องเสีย[2]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด/แคปซูล
  • Activated charcoal 250-350 มิลลิกรัม
รักษาอาการท้องเสียแผงละไม่เกิน 10 เม็ด/แคปซูล

กลุ่มยาระบาย

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาระบายกลีเซอรีน ชนิดเหน็บทวารหนักสำหรับเด็กตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 แท่ง
  • Glycerin 91 % โดยน้ำหนัก
บรรเทาอาการท้องผูก ใช้เหน็บทวารหนักเพื่อช่วยการขับถ่ายแท่งละ 1.5 กรัม บรรจุแผง
2ยาระบายกลีเซอรีน ชนิดเหน็บทวารสำหรับผู้ใหญ่ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 แท่ง
  • Glycerin 91 % โดยน้ำหนัก
บรรเทาอาการท้องผูก ใช้เหน็บทวารหนักเพื่อช่วยการขับถ่ายแท่งละ 2.55 กรัม บรรจุแผง
3ยาระบายแมกนีเซียตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 15 มิลลิลิตรยาระบายแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
4ยาระบายมะขามแขกตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • ฝักมะขามแขกที่เอาเมล็ดออกแล้ว ซึ่งมีปริมาณ Sennosides
    เทียบเท่ากับ Sennoside B 7.5 มิลลิกรัม
ยาระบายแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
5ยาระบายโซเดียมคลอไรด์ ชนิดสวนทวารตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Sodium chloride 15 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
บรรเทาอาการท้องผูก ใช้สวนทวารให้ถ่ายอุจจาระหลอดพลาสติก 10 และ 20 มิลลิลิตร

กลุ่มยาถ่ายพยาธิลำไส้

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาถ่ายพยาธิตัวกลม มีเบนดาโซลตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • Mebendazole 100 มิลลิกรัม
ถ่ายพยาธิเส้นด้าย ตัวกลมแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 6 เม็ด

กลุ่มยาบรรเทาปวดลดไข้

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาเม็ดบรรเทาปวด ลดไข้แอสไพลิน
(ปัจจุบันถูกถอดจากการเป็นยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน
เพราะพบข้อมูลเกี่ยวกับความไม่ปลอดภัยในการใช้
ซึ่งไม่เหมาะสมในการใช้เป็นยาสามัญประจำบ้าน)[6]
ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • Aspirin 325 มิลลิกรัม
ลดไข้ บรรเทาอาการปวดแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
2ยาเม็ดบรรเทาปวด ลดไข้พาราเซตามอล 500 มก.ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดลดไข้ บรรเทาอาการปวดแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
3ยาเม็ดบรรเทาปวด ลดไข้พาราเซตามอล 325 มก.ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดลดไข้ บรรเทาอาการปวดแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
4ยาน้ำบรรเทาปวด ลดไข้พาราเซตามอลตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 5 มิลลิลิตรลดไข้ บรรเทาอาการปวดขวดสีชา 30 มิลลิลิตรในกล่องกระดาษพร้อมหลอดหยด (1.2 มิลลิลิตร)
หรือขวดสีชา 60 มิลลิลิตรในกล่องกระดาษพร้อมช้อนชา
5พลาสเตอร์บรรเทาปวดตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ

Volatile Substance ที่มีสรรพคุณทางยา และ/หรือ Herbal Extract
และ/หรือ Herbal Substance หนึ่งหรือหลายชนิดผสมกัน ได้แก่

  • Borneol (พิมเสน) 0.21-1.00 % โดยน้ำหนัก
  • Camphor (การบูร) 1.00-2.80 โดยน้ำหนัก
  • Caoutchouc 30.00 โดยน้ำหนัก
  • Ethylene Glycol Salicylate 2.00-6.00 โดยน้ำหนัก
  • Eucalyptus Oil 0.50 โดยน้ำหนัก
  • Menthol 0.30-6.49 โดยน้ำหนัก
  • Methyl Salicylate 0.14-6.00 โดยน้ำหนัก
  • Peppermint Oil 0.50-2.00 โดยน้ำหนัก
  • Thymol 0.14-0.50 โดยน้ำหนัก
  • Capsaicin Extract 0.65 โดยน้ำหนัก
  • Polybutene 12.00 โดยน้ำหนัก
  • Capsicum Powder 11.00 โดยน้ำหนัก
  • Capsicum Oleoresin 3.00-11.00 โดยน้ำหนัก
  • Zinc Oxide 14.00-22.00 โดยน้ำหนัก
บรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ10 แผ่น

กลุ่มยาแก้แพ้ ลดน้ำมูก

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาเม็ดแก้แพ้ ลดน้ำมูก คลอร์เฟนิรามีนตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดบรรเทาอาการแพ้ เช่น ลมพิษ น้ำมูกไหลแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด

กลุ่มยาแก้ไอ ขับเสมหะ

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาน้ำแก้ไอขับเสมหะสำหรับเด็กตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 5 มิลลิลิตร
  • Ammonium Carbonate 0.02 กรัม
  • Glycyrrhiza Fluidextract 0.25 มิลลิลิตร
บรรเทาอาการไอ ขับเสมหะขวดละ 60 และ 120 มิลลิลิตร
2ยาแก้ไอน้ำดำตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 5 มิลลิลิตร
  • Glycyrrhiza Fluidextract 0.6 มิลลิกรัม
  • Antimony Potassium Tartrate 1.2-2.0 มิลลิกรัม
  • Camphorated Opium Tincture 0.6 มิลลิลิตร
บรรเทาอาการไอ ขับเสมหะขวดละ 60 มิลลิลิตร

กลุ่มยาดมหรือยาทาแก้วิงเวียน หน้ามืด คัดจมูก

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาดมแก้วิงเวียน เหล้าแอมโมเนียหอมตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Ammonium Carbonate 3.40 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Strong Ammonia Solution 3.60-6.75 % โดยปริมาตร
ดม บรรเทาอาการวิงเวียน หน้ามืด หรือทาผิวหนังบรรเทาอาการเนื่องจากพิษแมลงกัดต่อย หรือถูกพืชมีพิษขวดละ 15 มิลลิลิตร
2ยาดมแก้วิงเวียน แก้คัดจมูกตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ

Volatile Substance ที่มีสรรพคุณทางยา และ/หรือ Herbal Extract หนึ่งหรือหลายชนิดผสมกัน ได้แก่

  • Menthol 0.07-77.90 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Camphor 0.45-42.00 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Methyl Salicylate 3.00-15.00 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Anise Oil 0.68 % โดยปริมาตร
  • Burgamot Oil 0.50-0.68 % โดยปริมาตร
  • Cajuput Oil 0.50-11.00 % โดยปริมาตร
  • Cassia Oil 0.50 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Clove Oil 1.25 % โดยปริมาตร
  • Dwarf-Pine Needle Oil 1.00 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Eucalyptus Oil 1.50-23.00 % โดยปริมาตร
  • Lavender Oil 4.69-8.00 % โดยปริมาตร
  • Peppermint Oil 2.20-10.38 % โดยปริมาตร
  • Sage Oil 6.00 % โดยน้ำหนักปริมาตร
  • Sassafras Oil 5.00 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Turpentine Oil 0.71-8.00 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Capsicum Tincture 4.00-8.00 % โดยปริมาตร
  • Myrrh Tincture 1.00 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Ratanghia Tincture 0.40 % โดยปริมาตร
  • Terpinol 3.33 % โดยปริมาตร
  • Thymol 0.10 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Camphor Spirit 3.00 % โดยปริมาตร
  • Borneo Camphor 9.00 % โดยน้ำหนักปริมาตร
  • Bornyl Acetate 0.42 % โดยน้ำหนักปริมาตร
  • Linalyl Acetate 0.47 % โดยน้ำหนักปริมาตร
  • Phenyl Salicylate 0.60 % โดยน้ำหนักปริมาตร
  • Standard Chamomile Extract 10.00 % โดยน้ำหนักปริมาตร
บรรเทาอาการคัดจมูก หายใจไม่ออก และบรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะไม่เกิน 14 มิลลิลิตร
3ยาทาระเหยบรรเทาอาการคัดจมูกชนิดขี้ผึ้งตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ

Volatile Substance ที่มีสรรพคุณทางยา หนึ่งหรือหลายชนิดผสมกัน ได้แก่

  • Menthol 1.35-3.00 % โดยน้ำหนัก
  • Camphor 1.35-3.00 % โดยน้ำหนัก
  • Cajuput Oil 3.00 % โดยปริมาตร
  • Eucalyptus Oil 0.08-5.00 % โดยน้ำหนัก
  • Terpentine Oil 4.68-5.00 % โดยน้ำหนัก
บรรเทาอาการคัดจมูกและลดอาการอันเนื่องจากหวัดไม่เกิน 50 กรัม

กลุ่มยาแก้เมารถ เมาเรือ

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาแก้เมารถ เมาเรือ ไดเมนไฮดริเนทตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดใช้ป้องกันอาการเมารถ เมาเริอแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 2 เม็ด

กลุ่ม ยาสำหรับโรคตา

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาหยอดตา ซัลฟาเซตาไมด์
(ปัจจุบันถูกถอดจากการเป็นยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน)[7]
ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Sulfacetamide Sodium 10 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
รักษาอาการตาแดง ตาอักเสบ จากโรคติดเชื้อขวดสีชาละ 10 มิลลิลิตร
2ยาล้างตาตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Sodium Chloride
  • ใส่ Preservative ที่เหมาะสมสำหรับใช้กับยาตา ได้แก่
    • Benzalkonium Chloride 0.002-0.020 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร หรือ
    • Chlorhexidine (Gluconate หรือ Acetate) 0.01 โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • ปรับ pH 6-8 ด้วย Buffer ที่เหมาะสม และปรับน้ำยาให้เป็น Isotonic กับน้ำตา
ใช้ล้างตาเพื่อบรรเทาอาการแสบตา ระคายเคืองตา อันเนื่องมาจาก ผง ควัน สิ่งสกปรก เข้าตาขวดละไม่เกิน 240 มิลลิลิตร[8]

กลุ่มยาสำหรับโรคปาก และลำคอ

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยากวาดคอตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Potassium Iodide 2.50 กรัม
  • Iodine 1.25 กรัม
  • Ethyl Alcohol (ร้อยละ 90) 4.00 มิลลิลิตร
  • Purified Water 2.50 มิลลิลิตร
  • Peppermint Oil 0.40 มิลลิลิตร
  • Glycerin to 100.00 มิลลิลิตร
บรรเทาอาการอักเสบ และเจ็บในลำคอขวดละ 15 มิลลิลิตร
2ยารักษาลิ้นเป็นฝ้า เยนเชี่ยนไวโอเลตตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Gentian Violet 1% โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
รักษากระพุ้งแก้มและลิ้นเป็นฝ้าขาวขวดละ 15 และ 30 มิลลิลิตร
3ยาแก้ปวดฟันตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Chlorobutanol 25 กรัม
  • Clove Oil to 100 มิลลิลิตร
บรรเทาอาการปวดฟันขวดละ 8 มิลลิลิตร
4ยาอมบรรเทาอาการระคายคอตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ

Volatile Substance ที่มีสรรพคุณทางยา และ/หรือ Herbal Extract
และ/หรือ Herbal Substance หนึ่งหรือหลายชนิดผสมกัน ได้แก่

  • Abietis Pine Oil 0.30 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
  • Anise Oil 0.25 % โดยน้ำหนัก
  • Borneol 1.66-2.00 % โดยน้ำหนัก
  • Cinnamon Oil 0.35 % โดยน้ำหนัก
  • Creosote 0.20 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
  • Eucalyptus Oil 0.15-0.16 % โดยน้ำหนัก
  • Lemon Oil 0.30-0.52 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
  • Menthol 0.06-5.00 % โดยน้ำหนัก
  • Peppermint Oil 0.19-3.33 % โดยน้ำหนัก
  • Sylvestris Pine Oil 0.30 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
  • Licorice Extract 7.31-16.67 % โดยน้ำหนัก
  • Tincture Capsicum 0.02 % โดยน้ำหนัก
  • Amomum 1.00-4.00 % โดยน้ำหนัก
  • Aniseed 2.00 % โดยน้ำหนัก
  • Catechu 8.33-38.00 % โดยน้ำหนัก
  • Cinnamon 2.00-10.00 % โดยน้ำหนัก
  • Clove 0.67-4.00 % โดยน้ำหนัก
  • Costus 0.67 % โดยน้ำหนัก
  • Fennel 1.67-2.00 % โดยน้ำหนัก
  • Ginger 2.00-8.00 % โดยน้ำหนัก
  • Licorice 26.67-71.38 % โดยน้ำหนัก
  • Saffron 2.00 % โดยน้ำหนัก
  • Saussurea 1.00 - 3.00 % โดยน้ำหนัก
  • Silver Leaf 0.93 % โดยน้ำหนัก
  • และ/หรือ Honey 1.50-2.40 % โดยน้ำหนัก
ทำให้ชุ่มคอ บรรเทาอาการระคายคอไม่เกิน 100 เม็ด หรือ ไม่เกิน 30 กรัม
5ยาอมบรรเทาอาการเจ็บคอ[9]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • Amyl Metacresol ไม่เกิน 0.6 มิลลิกรัม
  • 2,4 Dichloro Benzyl Alcohol ไม่เกิน 1.2 มิลลิกรัม
  • และอาจมี Ascorbic Acid ไม่เกิน 100 มิลลิกรัม
บรรเทาอาการเจ็บคอแผงอะลูมิเนียมหรือแผงบลิสเตอร์ละไม่เกิน 8 เม็ด

กลุ่มยาใส่แผล ยาล้างแผล

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาใส่แผล ทิงเจอร์ไอโอดีนตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Iodine 2.0-2.5 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Potassium Iodide 2.4-2.5 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
รักษาแผลสดขวดละ 15 และ 30 มิลลิลิตร
2ยาใส่แผล ทิงเจอร์ไทเมอรอซอลตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Thimerosal 0.1 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
รักษาบาดแผลขวดละ 15 และ 30 มิลลิลิตร
3ยาใส่แผล โพวิโดน-ไอโอดีนตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Povidone-Iodine 10 % w/v สมมูลกับ Iodine 1 % w/v โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
รักษาแผลสดขวดละไม่เกิน 120 มิลลิลิตร[8]
4ยาไอโซโพรพิล แอลกอฮอล์ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Isopropyl Alcohol Solution 70 % โดยปริมาตร
  • สูตรตำรับต้องแต่งสีด้วย Brilliant Blue C.I. No.42090
ทำความสะอาดบาดแผลขวดละไม่เกิน 450 มิลลิลิตร[8]
5ยาเอทิล แอลกอฮอล์ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Ethyl Alcohol Solution 70 % โดยปริมาตร
  • สูตรตำรับต้องแต่งสีด้วย Brilliant Blue C.I. No.42090
ทำความสะอาดบาดแผลขวดละไม่เกิน 450 มิลลิลิตร[8]
6น้ำเกลือล้างแผลตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Sodium Chloride 0.9 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
ทำความสะอาดบาดแผลขวดละไม่เกิน 1 ลิตร[8]
7น้ำยาฆ่าเชื้อโรคคลอโรไซลีนอล[2]ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Chloroxylenol 4.8 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Isopropyl Alcohol Solution 12 % โดยปริมาตร
ใช้ทำความสะอาดรอบบาดแผลขวดละไม่เกิน 450 มิลลิลิตร

กลุ่มยารักษาแผลติดเชื้อ ไฟไหม้ น้ำร้อนลวก

ปัจจุบันยาในกลุ่มนี้ไม่มีรายการที่เป็นยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยารักษาแผลน้ำร้อนลวกฟีนอล
(ปัจจุบันถูกถอดจากการเป็นยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน
เพราะพบข้อมูลเกี่ยวกับความไม่ปลอดภัยในการใช้
ซึ่งไม่เหมาะสมในการใช้เป็นยาสามัญประจำบ้าน)[10]
ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ รักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวกขวดละ 30 และ 60 มิลลิลิตร
2ยารักษาแผลติดเชื้อ ซิลเวอร์ ซัลฟาไดอาซีน ครีม
(ปัจจุบันถูกถอดจากการเป็นยาสามัญประจำบ้านแผนปัจจุบัน[11]
ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Silver Sulfadiazine 1 % โดยน้ำหนัก
ใช้ทาภายนอกเพื่อรักษาการติดเชื้อของแผลซึ่งเกิดจากไฟไหม้หรือน้ำร้อนลวกหลอดละ 5, 15 และ 25 กรัม

กลุ่มยาบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ แมลงกัดต่อย

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาหม่องตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ

Volatile Substance ที่มีสรรพคุณทางยา และ/หรือ Herbal Extract หนึ่งหรือหลายชนิดผสมกัน ได้แก่

  • Methyl Salicylate 1.14-50.00 % โดยน้ำหนัก
  • Camphor 1.76-25.00 % โดยน้ำหนัก
  • Menthol 3.00-20.00 % โดยน้ำหนัก
  • Cinnamon Oil 1.00-2.40 % โดยน้ำหนัก
  • Clove Oil 0.50-5.00 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
  • Eucalyptus Oil 1.50-13.70 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
  • Peppermint Oil 0.70-16.00 % โดยน้ำหนัก
  • Terpentine Oil 2.00-3.80 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
  • Capsicum Tincture 0.80-8.00 โดยปริมาตร
  • Colophony 2.51 % โดยปริมาตรต่อน้ำหนัก
บรรเทาอาการปวด บวม อักเสบ เนื่องจากแมลงกัดต่อย หรือปวดเมื่อยกล้ามเนื้อไม่เกิน 30 กรัม

กลุ่มยาสำหรับโรคผิวหนัง

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยารักษาหิดเหา เบนซิล เบนโซเอตตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Benzyl Benzoate 25 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
รักษาหิด เหา และโลนขวดสีชา 30 มิลลิลิตร และ 60 มิลลิลิตร
2ยารักษาหิด ขึ้ผึ้งกำมะถันตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Sublimed Sulphur 10 % โดยน้ำหนัก
รักษาโรคหิดหลอดละ 5 กรัม และ 15 กรัม
3ยารักษากลากเกลื้อน น้ำกัดเท้าตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Benzoic Acid 2.5-6.5 % โดยน้ำหนัก
  • Salicylic Acid 3.0-5.0 % โดยน้ำหนัก
รักษากลากเกลื้อน และโรคน้ำกัดเท้าหลอดละ 5 กรัม และ 15 กรัม
4ยารักษาโรคผิวหนังเรื้อรังตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Coal Tar 1 % โดยน้ำหนัก
รักษาโรคผิวหนังเรื้อรังบางชนิด เช่น เรื้อนกวาง ผิวหนังเป็นผื่นคันหลอดหรือขวดละ 5 กรัม และ 15 กรัม
5ยาทาแก้ผดผื่นคัน คาลาไมน์ตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Calamine 8-15 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
  • Zinc Oxide 3-12 % โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
บรรเทาอาการคันเนื่องจากผดผื่นคัน ลมพิษขวดละไม่เกิน 180 มิลลิลิตร[8]
6ยารักษาเกลื้อน โซเดียมไทโอซัลเฟตตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ
  • Sodium Thiosulfate 100 % โดยน้ำหนัก
รักษาเกลื้อนขวดละ 15 กรัม สำหรับผสมน้ำเป็น 60 มิลลิลิตร

กลุ่มยาบำรุงร่างกาย

#ชื่อตำรับยาตัวยาสำคัญและความแรงสรรพคุณขนาดบรรจุ
1ยาเม็ดวิตามินบีรวมตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • Thiamine Hydrochloride หรือ Thiamine Mononitrate 5 มิลลิกรัม
  • Pyridoxine Hydrochloride 2 มิลลิกรัม
  • Riboflavine 2 มิลลิกรัม
  • Nicotinamide 20 มิลลิกรัม
ป้องกันการขาดวิตามินบีและบำรุงร่างกายแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
2ยาเม็ดวิตามินซีตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดป้องกันการขาดวิตามินซีแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
3ยาเม็ดบำรุงโลหิต เฟอร์รัส ซัลเฟตตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ด
  • Ferrous Sulfate สมมูลกับ Iron 60 มิลลิกรัม
รักษาโลหิตจางเนื่องจากขาดธาตุเหล็กในผู้ใหญ่แผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
4ยาเม็ดวิตามินรวมตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 เม็ดป้องกันการขาดวิตามินสำหรับผู้ใหญ่แผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
5น้ำมันตับปลาชนิดแคปซูลตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 1 แคปซูล
  • Cod Liver Oil สมมูลกับ
    • Vitamin A ไม่เกิน 4,000 หน่วยสากล
    • Vitamin D ไม่เกิน 300 หน่วยสากล
ป้องกันการขาดวิตามิน A และ Dแผงพลาสติกหรืออะลูมิเนียมละ 4 และ 10 เม็ด
6น้ำมันตับปลาชนิดน้ำตัวยาสำคัญในสูตรตำรับ 5 มิลลิลิตร
  • Cod Liver Oil สมมูลกับ
    • Vitamin A ไม่เกิน 4,000 หน่วยสากล
    • Vitamin D ไม่เกิน 300 หน่วยสากล
ป้องกันการขาดวิตามิน A และ Dขวดละ 120, 240 และ 400 มิลลิลิตร

แหล่งที่มา

WikiPedia: ยาสามัญประจำบ้าน http://www.fda.moph.go.th/sites/drug/Shared%20Docu... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2542/D/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2549/E/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2550/E/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2555/E/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2556/E/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2557/E/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/E/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/E/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2561/E/...