รัฐควาลิยัร (อักษรโรมัน: Gwalior) เป็นรัฐมราฐากึ่งเอกราช กินพื้นที่ที่ปัจจุบันคือรัฐมัธยประเทศ และเติบโตขึ้นมาในสมัยการเจริญรุ่งเรืองของจักรวรรดิมราฐา และการแตกสลายของอาณาจักรโมกุลรัฐควาลิยัรปกครองโดยราชวงศ์ศินเท ซึ่งเป็นราชวงศ์ในจักรวรรดิมราฐาที่เป็นฮินดู ในสมัยอาณานิคมอังกฤษ รัฐควาลิยัรได้รับการบรรจุเป็นหนึ่งในรัฐมหาราชาระดับ 21 สลุต ภายใต้ปกครองของบริติชราช[1] ชื่อของรัฐมาจากเมืองโบราณควาลิยัร ซึ่งแม้จะไม่ได้เป็นราชธานีของรัฐในช่วงแรก แต่เป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญ ต่อมาเนื่องมาจากความแข็งแกร่วของป้อมควาลิยัร จึงได้ย้ายราชธานีมาที่นี่แทนอุชไชนะ หลังทาวลัต ราว ศินทิยา สร้างวังขึ้นในหมู่บ้านใกล้กับป้อม รัฐตั้งขึ้นในศตวรรษที่ 18 โดยราโนจี ศินทิยา ตั้งขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของสมาพันธรัฐมราฐาภายใต้ปกครอของ มหัทจี ศินทิยา (1761–1794) รัฐควาลิยัรกลายมาเป็นหนึ่งในอำนาจระดับบน ๆ ของอินเดียกลาง และมีอำนาจเหนือในความสัมพันธ์ระหว่างรัฐในบรรดาสมาพันธรัฐมราฐา กระทั่งเกิดสวครามกับอังกฤษ รัฐกลายมาอยู่ภายใต้อำนาจของอังกฤษแทน และกลายมาเป็นรัฐมหาราชาของจักรวรรดิอังกฤษในอินเดีย ควาลิยัรเป็นรัฐที่ใหญ่สุดในเอเยนซีอินเดียกลาง และอยู่ภายใต้การดูแลของเรสซิเดนซีแห่งควาลิยัร จนถึงปี 1936 ที่ซึ่งแยกควาลิยัรออกจากเอเยนซีและมาอยู่ภายใต้การดูแลโดยตรงของผู้สำเร็จราชการประจำอินเดีย ปลังอินเดียได้เอกราชในปี 1947 ผู้นำแห่งศินเทได้ลงนามในสนธิสัญญาส่งมอบสิทธิ์ปกครองให้แก่อินเดีย และรัฐควาลิยัรถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของรัฐมัธยภารต[2]