บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่งรัฐอัศวินทิวทัน หรือ รัฐนิกาย (เยอรมัน: Deutschordensland หรือ Ordensstaat, อังกฤษ: State of the Teutonic Order หรือ Order-State) เป็นรัฐที่ก่อตั้งขึ้นเมื่ออัศวินทิวทันได้รับชัยชนะต่อชนปรัสเซียเก่าที่เป็นเพกันทางตะวันตกของบอลติกในคริสต์ศตวรรษที่ 13 ในปี ค.ศ. 1224 ระหว่างการรณรงค์ของสงครามครูเสดตอนเหนืออัศวินทิวทันรวมภราดรภาพลิโวเนียแห่งดาบ (Livonian Brothers of the Sword) ผู้เดิมมีอำนาจอยู่ในลิโวเนีย เป็นสาขาอิสระที่เรียกว่าลัทธิลิโวเนียใน ค.ศ. 1237[2]ในปี ค.ศ. 1346 อัศวินทิวทันก็ซื้ออาณาจักรดยุคแห่งเอสโตเนียจากพระมหากษัตริย์เดนมาร์กในราคา 19,000 มาร์คโคโลญ อำนาจเปลี่ยนมือเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน ค.ศ. 1346[3] หลังจากความพ่ายแพ้ในยุทธการกรุนวอลด์ในปี ค.ศ. 1410 อัศวินทิวทันก็เริ่มเสื่อมอำนาจลง และลัทธิลิโวเนียก็แยกตัวไปเป็นสันนิบาติลิโวเนียระหว่างปี ค.ศ. 1422 จนถึง ค.ศ. 1435[4]รัฐของอัศวินถูกยุบเลิกในปี ค.ศ. 1525 ระหว่างการปฏิรูปศาสนาและมาแทนที่ด้วยอาณาจักรดยุคแห่งปรัสเซีย ทางตะวันออกของภูมิภาคปรัสเซีย และทางตะวันตก ปรัสเซียทิวทัน แยกตัวระหว่าง ค.ศ. 1454/ค.ศ. 1460 ไปเป็นรอยัลปรัสเซียที่กลายไปเป็นส่วนหนึ่งของโปแลนด์