ในช่วง พ.ศ. 2102 ถึง พ.ศ. 2338 เป็นช่วงของสาธารณรัฐดัตช์ ต้นกำเนิดของพระมหากษัตริย์แห่งเนเธอร์แลนด์สามารถย้อนกลับไปถึงการแต่งตั้งวิลเลิมแห่งราชวงศ์ออเรนจ์-นัสเซา ขึ้นเป็นสตัดเฮาเดอร์แห่งฮอลแลนด์ เซลันด์ และยูเทรกต์ ในปี พ.ศ. 2102 โดยพระเจ้าเฟลีเปที่ 2 แห่งสเปน อย่างไรก็ตาม พระองค์ทรงถูกถอดออกจากตำแหน่งและกลายเป็นผู้นำในการลุกฮือของดัตช์ ตามมาด้วยการที่ผู้สำเร็จราชการแทนได้แต่งตั้งให้พระองค์ทรงเป็นสตัดเฮาเดอร์ของจังหวัดที่เกิดการลุกฮือต่อต้านในปี พ.ศ. 2115 และสตัดเฮาเดอร์พระองค์ถัดมาทุกพระองค์ล้วนสืบเชื้อสายมาจากวิลเลิมแห่งออเรนจ์-นัสเซาหรือจากพระอนุชาของพระองค์ วิลเลิมที่ 6 เป็นพระโอรสในสตัดเฮาเดอร์พระองค์สุดท้าย ซึ่งต่อมาพระองค์ทรงทำสงครามชนะนโปเลียนที่ 1 ในปี พ.ศ. 2356 พระองค์ก็ทรงเข้ารับการสาบานพระองค์ขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์แห่งสหราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ และทรงเป็นที่รู้จักกันทั่วไปว่า สมเด็จพระราชาธิบดีวิลเลิมที่ 1

รัฐสตัดเฮาเดอร์ภายใต้ราชวงศ์ออร์เรนจ์-นัสเซา

เมื่อวิลเลิมที่ 3 เสด็สวรรคตโดยปราศจากรัชทายาท ลำดับราชสันตติวงศ์ออเรนจ์-นัสเซาจึงสิ้นสุดลง[ต้องการอ้างอิง] ซึ่งแตกต่างจากจังหวัดอื่น เช่น ฟรีสแลนด์ โกรนิงเงิน และเดรนเทอ ที่มักจะเลือกสตัดเฮาเดอร์ของตนจากราชวงศ์นัสเซา เริ่มต้นจากยอนที่ 6 พระอนุชาในวิลเลิมที่ 1 ซึ่งราชสันตติวงศ์สายนี้เองที่ดำรงพระยศเป็นสตัดเฮาเดอร์พระประมุขแห่งสาธารณรัฐ และเป็นราชสันตติวงศ์ของพระมหากษัตริย์เนเธอร์แลนด์พระองค์แรก

รัฐสตัดเฮาเดอร์ภายใต้ราชวงศ์นัสเซา