ร้านกาแฟอิรานี (
อังกฤษ: Irani cafés) เป็นร้านกาแฟแบบอิหร่านใน
อนุทวีปอินเดีย[1][2] เดิมทีเป็นกิจการของ
ชาวอิรานีโซโรอัสเตอร์ที่อพยพมายัง
บริติชอินเดียในศตวรรษที่ 19 เพื่อหลีกหนีการเบียดเบียนศาสนาจาก
จักรวรรดิซาฟาวิด และเพื่อออกมาหาโอกาสทางธุรกิจที่ดีกว่า
[3] เมืองใหญ่อย่าง
มุมไบ,
ปูเณ และ
ไฮเดอราบาด มีจำนวนร้านกาแฟอิรานีจำนวนมาก โดยมีสินค้ายอดนิยมคือ อิรานีจาย (Irani chai) หรือชาอิหร่าน
[4][5] ข้อมูลจากคริสต์ทศวรรษ 1950 ระบุว่ามีร้านกาแฟอิรานีจำนวน 350 แห่ง ในขณะที่ในปัจจุบันเหลือจำนวนเพียง 25 แห่งเท่านั้น
[1] เมืองใหญ่ที่ในอดีตมีร้านกาแฟอิรานีจำนวนมากคือ
การาจี ที่ปัจจุบันอยู่ใน
ประเทศปากีสถาน[6][7]ในบทความบน Hindu Business Line ของสาริกา เมห์ตา (Sarika Mehta) เขียนถึงร้านกาแฟอิรานีในมุมไบว่ามีลักษณะคลาสสิกคือ "ความเป็นอาณานิคมจาง ๆ" (subtle colonial touch) ด้วยเพดานสูง เก้าอี้โค้งสีดำ โต๊ะไม้ที่ท็อปเป็นหินอ่อน และโหลแก้วใส่ของที่ขาย นอกจากนี้ "ผนังเป็นกระจกขนาดใหญ่เพื่อให้เกิดความรู้สึกกว้างขวาง ลูกค้าที่เดินเข้ามาในร้านจะเจอกับกลิ่นอบขนมปัง" และมี "ความเร็วในการบริการรวดเร็วอย่างไม่สะดุด"
[8]ของกินที่จำหน่ายในร้านกาแฟอิรานี เช่น บุนมัสกา (bun maska; ขนมปังและเนย)
[9] หรือ บรุนมัสกา (brun-maska; ครัวซองเนยแบบแข็ง)
[10][11] บิสกิตทั้งคาวและหวาน
[12] และ ปานิกัมจาย (paani kam chai; "ชาน้ำน้อย" ซึ่งหมายถึงชาอิหร่านแบบเข้มข้น) หรือ คารีจาย (khari chai; ชาอย่างเข้ม),
ซาโมซ่าเนื้อแกะ และ
คีมาปาว (kheema pav; เนื้อสับเสิร์ฟในโรลขนมปัง),
อากูรี (ไข่คนใส่ผัก),
ปูเลาเบอร์รี, พัฟฟ์ผัก,
ธานซัก กับ
บิรยานี, คัสตาร์ดครีมเชอร์รี, บิสกิตเนยแข็ง, แยม และเครื่องดื่มอื่น ๆ