วงศ์ปลากดอเมริกัน หรือ วงศ์ปลากดหลวง (อังกฤษ: Bullhead catfish, North American freshwater catfishcode: en is deprecated ) เป็นวงศ์ของปลากระดูกแข็งน้ำจืด ในอันดับปลาหนัง ใช้ชื่อวงศ์ว่า Ictaluridae[1] (/อิค-ทา-ลู-ริ-ดี้/; มาจากภาษากรีก ιχθυς หมายถึง "ปลา" และ αιλουρος หมายถึง "แมว" หรือ"ปลาหนัง")[2]มีหนวด 4 คู่ ผิวไม่มีเกล็ด ครีบอกมักจะมีก้านครีบแข็ง ครีบหลังมักจะมีก้านครีบอ่อน 6 ก้าน มีฟันในเพดานปาก ยกเว้นในสกุล Astephus ซึ่งสูญพันธุ์ไปแล้ว [3]ก้านครีบแข็งมีพิษพบทั้งหมด 7 สกุล (ดูในตาราง) 45 ชนิด เป็นปลาขนาดใหญ่ ชนิดที่ใหญ่ที่สุดคือ ปลากดอเมริกันสีน้ำเงิน (Ictalurus furcatus) มีบันทึกว่ามีน้ำหนักมากกว่า 50 กิโลกรัม (110 ปอนด์) ความยาวสูงสุดคือ 160 เซนติเมตร (5.2 ฟุต) ขณะที่ชนิดเล็กเมื่อโตเต็มที่ก็จะมีน้ำหนักประมาณครึ่งกิโลกรัม (1 ปอนด์)[3] ในขณะที่บางชนิดไม่มีตา[2]เป็นปลาที่กระจายพันธุ์ตั้งแต่ทวีปอเมริกาเหนือจนถึงกัวเตมาลา [3]มีความสัมพันธ์กับมนุษย์ ในแง่ของปลาที่เลี้ยงเป็นปลาเศรษฐกิจ และตกกันเป็นเกมกีฬา โดยเฉพาะใน ปลากดอเมริกัน (I. punctatus) ที่มีการเลี้ยงกันอย่างแพร่หลายในหลายพื้นที่ในภาคใต้ของสหรัฐอเมริกาเป็นจำนวนกว่า 250,000 ไร่ [4] และนิยมเลี้ยงกันในหลายประเทศด้วย เช่น ประเทศไทย มีการนำเข้าสู่ประเทศครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2533 โดยกรมประมงและสถาบันพัฒนาแห่งเอเชีย (AIT) ได้มีการส่งเสริมให้เกษตรกรเลี้ยงกันตามเขื่อนหรืออ่างเก็บน้ำต่าง ๆ จัดเป็นปลาที่มีเนื้อขาว สามารถนำไปปรุงเป็นอาหารไทยได้หลากหลาย จนได้รับชื่อในภาษาไทยว่า "ปลากดหลวง"[4]