วงศ์ปลาหางแข็ง (
อังกฤษ: Jacks, Pompanos, Horse mackerels, Scads, Trevallies, Crevallies, Tunas) เป็นวงศ์ของ
ปลาทะเลกระดูกแข็งวงศ์หนึ่ง ใน
อันดับปลากะพง (Perciformes) ใช้ชื่อวงศ์ว่า Carangidaeมีรูปร่างลำตัวสั้นหรือค่อนข้างสั้น คอดหางเรียว มีเกล็ดขนาดเล็กแบบราบเรียบ
เส้นข้างลำตัวสมบูรณ์ มีเกล็ดแปรรูปขนาดใหญ่ที่บริเวณเส้นข้างลำตัว โดยเฉพาะบริเวณข้อหางเสมือน
เกราะ อันเป็นที่มาของชื่อเรียก
[1] ส่วนหน้าโค้งงอ ส่วนท้ายอาจมีหรือไม่มีสันกระดูกแข็ง ส่วนใหญ่มี
ซี่กรองเหงือกยาวเรียวครีบหลังมีสองตอนแยกจากกัน ครีบแรกมีเงี่ยงไม่แข็ง บริเวณหน้าครีบก้นมีก้านครีบแข็ง 2 อัน แยกออกมาจากครีบก้น ซึ่งสามารถพับได้ ครีบอกยาวเรียวโค้งแบบรูปเคียว ครีบหางเว้าลึกแบบส้อม พบกระจายพันธุ์ใน
มหาสมุทรแปซิฟิก,
แอตแลนติก และ
มหาสมุทรอินเดีย ปลาขนาดเล็กจะอาศัยอยู่ใกล้ชายฝั่ง หรือตามแหล่งน้ำจืดหรือน้ำกร่อยใกล้ทะเล เช่น
ปากแม่น้ำ,
ชะวากทะเล เป็นปลากินเนื้อเป็นอาหาร มีพฤติกรรมอยู่เป็นฝูงขนาดใหญ่ มีขนาดโดยเฉลี่ยประมาณ 25-100
เซนติเมตร ชนิดที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ 2
เมตรแบ่งออกเป็น 30
สกุล ประมาณ 151
ชนิด[2]จัดเป็น
ปลาเศรษฐกิจที่มีความสำคัญอย่างมากวงศ์หนึ่ง โดยมีการนำไปบริโภคทั้งสด และ
แปรรูปเป็น
ปลากระป๋อง (โดยเฉพาะใช้แทนปลาใน
วงศ์ปลาหลังเขียว (Clupeidae),
ปลาเค็ม เป็นต้น
[3]ใน
น่านน้ำไทย มีหลายชนิด โดยชนิดที่สำคัญ ๆ และเป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่
ปลาสำลี (Seriolina nigrofasciata),
ปลาหางแข็ง (Megalaspis cordyla),
ปลาหางแข็งบั้ง (Atule mate),
ปลาข้างเหลือง (Selaroides leptolepis),
ปลากะมง (Caranx sp.),
ปลาโฉมงาม (Alectis sp.) และ
ปลาจะละเม็ดดำ (Parastromateus niger) เป็นต้น
[4] [5]