วัดป้านปิง คำว่า "ป้านปิง" หมายถึง เป็นแนวขวางแม่น้ำปิง ไม่ได้หมายถึงสร้างมาเพื่อขวางแม่น้ำปิง แต่หมายถังวัดป้านปิง ได้กั้นภยันอันตรายจากอีกฟากฝั่งของแม่น้ำปิงไม่สามารถข้ามมาได้ ซึ่งในอดีตมีภัยสงครามที่จะมาเชียงใหม่ เช่นในสมัยพญามังราย จากกองทัพจากพม่าและกองทัพจากอยุธยา เป็นต้น สันนิษฐานว่าวัดสร้างขึ้นในยุคต้นของอาณาจักรล้านนาตั้งแต่สมัยพญามังราย จนถึงสมัยพญาแสนเมืองมา (ราว พ.ศ. 1839–1954) เมื่ออาณาจักรล้านนาล่มสลายวัดต่าง ๆ จึงชำรุดทรุดโทรมลงรวมทั้งวัดป้านปิงด้วย จนกระทั่งได้สถาปนาอาณาจักรล้านนาใหม่เมื่อ พ.ศ. 2324 และราว พ.ศ. 2326 พระเจ้ากาวิละได้เป็นมหาศรัทธาปก (บูรณะ) วัดต่าง ๆ ขึ้นมาใหม่ ซึ่งคงจะรวมวัดป้านปิงด้วย

จากสมุดข่อยระบุว่า วันเพ็ญเดือน 5 พ.ศ. 2382 ได้สร้างและฉลองอุโบสถของวัดขึ้น ในการสำรวจวัดในเขตเมืองเชียงใหม่เมื่อราว พ.ศ. 2399–2413 ได้ระบุถึงเจ้าอาวาสชื่อ พระภิกษุธรรมปัญญา นับว่าเป็นครั้งแรกที่มีการบันทึกชื่อเจ้าอาวาสไว้ จากข้อมูลชองสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติระบุว่า ตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2025 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2115