วิทยาราช (สันสกฤต: विद्याराज; จีน: 明王; พินอิน: Míngwáng หมิงหวัง; ญี่ปุ่น: 明王 โรมาจิ: myō-ō ทับศัพท์: เมียวโอ) เป็นชื่อของเทพประเภทที่สามในศาสนาพุทธนิกายวัชรยาน รองจากจากพระพุทธเจ้าและพระโพธิสัตว์ตามลำดับ ชื่อในภาษาสันสกฤตแปลว่า "เจ้าแห่งความรู้" ภาษาจีนได้แปลชื่อดังกล่าวด้วยคำว่า 明 (หมิง) ซึ่งหมายความได้ทั้งแสงสว่างและความรอบรู้ ศาสนาพุทธแบบทิเบตเรียกว่า "เหรุกะ"สำหรับวิทยาราชที่เป็นเพศหญิง มีชื่อเรียกตามภาษาสันสกฤตว่า วิทยาราชินี (จีน: 明妃; พินอิน: Míngfēi หมิงเฟย์; ญี่ปุ่น: 明妃 โรมาจิ: myōhi ทับศัพท์: เมียวฮิ) แต่การจำแนกวิทยราชตามเพศเช่นนี้มักจะถูกละเลยอยู่บ่อยครั้ง