วิศาขาปัตนัม (Visakhapatnam) เป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดทั้งทางด้านพื้นที่และจำนวนประชากรของรัฐอานธรประเทศ ประเทศอินเดีย เมืองตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของอมราวดีราว 363 กม. (226 ไมล์) และห่าง 587 กม. (365 ไมล์) จากไฮเดอราบาด เมืองหลวงของรัฐอานธรประเทศและรัฐเตลังคานา เป็นศูนย์กลางการบริหารของเขตวิศาขาปัตนัม และเป็นเมืองหลวงทางเศรษฐกิจของรัฐอานธรประเทศ[4] จากข้อมูลประชากรปี ค.ศ. 2011 เมืองมีประชากร 1,897,823 คน ทำให้เป็นเมืองใหญ่อันดับ 15 ของอินเดียอันดับเศรษฐกิจของเมืองมากเป็นอันดับ 10 ของประเทศ ด้วยผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ 26 พันล้านเหรียญสหรัฐ (USD)[5][6] วิศาขาปัตนัมยังเป็นเมืองศูนย์กลางธุรกิจของรัฐและมีเศรษฐกิจหลากหลายเช่น อุตสาหกรรมหนัก การท่องเที่ยว อุตสาหกรรมแร่ ตกปลา เทคโนโลยีข้อมูล ส่วนท่าเรือเมืองวิศาขาปัตนัมยังเป็นท่าเรือที่คับคั่งที่สุดในอินเดียนับจากสินค้าบรรทุก[7] เมืองยังเป็นที่ตั้งการทัพเรือฝั่งตะวันออกของกองทัพเรืออินเดียและยังเป็นอู่ต่อเรือที่เก่าแก่ที่สุดและเป็นท่าเรือทางธรรมชาติเพียงแห่งเดียวบนชายฝั่งทิศตะวันออกของประเทศอินเดีย[8]ประวัติศาสตร์ของเมืองวิศาขาปัตนัมย้อนไปได้ถึง 6 ศตวรรษก่อนคริสตกาล โดยถือเป็นส่วนหนึ่งของภูมิภาคกลิงคะ (Kalinga)[9][10]และต่อมาปกครองโดยอาณาจักรเวงคี ราชวงศ์ปัลลวะ และราชวงศ์คงคาตะวันออก (Eastern Ganga)[11] จากข้อมูลทางโบราณคดีเมืองในปัจจุบันสร้างราวศตวรรษที่ 11 และ 12 จากการปกครองระหว่างราชวงศ์โจฬะกับราชวงศ์คชปติ (Gajapati Kingdom)[9][10] จนกระทั่งจักรวรรดิวิชัยนครขึ้นมามีอำนาจในศตวรรษที่ 15 จากนั้นในศตวรรษที่ 16 ปกครองโดยจักรวรรดิโมกุล จนชาวยุโรปเริ่มมีผลประโยชน์การค้าในเมือง และปลายศตวรรษที่ 18 ตกอยู่ภายใต้การปกครองของฝรั่งเศส[9][10] จากนั้นภายใต้การปกครองของอังกฤษในปี ค.ศ. 1804 และเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษจนอินเดียประกาศอิสรภาพในปี ค.ศ. 1947 ภายหลังประกาศอิสรภาพเมืองพัฒนาเป็นเมืองท่าที่สำคัญและเป็นสถานที่ตั้งของการทัพเรือฝั่งตะวันออกของกองทัพเรืออินเดีย[9][10]เมืองตั้งอยู่ระหว่างเทือกเขาฆาฏตะวันออกกับอ่าวเบงกอล เป็นที่รู้จักว่าเป็นอัญมณีแห่งชายฝั่งตะวันออก