ศัพท์สันนิษฐานและอักษรวินิจฉัย เป็นงานรวบรวมงานทางภาษาและนิรุกติศาสตร์ของ จิตร ภูมิศักดิ์โดยผู้จัดพิมพ์ได้นำเรื่องส่วนมากในหนังสือภาษาและนิรุกติศาสตร์ (ยกเว้น แชมพูไทย และภาคผนวก ข้อเท็จจริงว่าด้วยชนชาติขอม)พร้อมกับต้นฉบับส่วนอื่น ๆ ที่ตีพิมพ์กระจัดกระจายในวรรณสารต่าง ๆ ที่เพิ่งค้นพบและต้นฉบับที่ยังไม่เคยตีพิมพ์มาก่อนเลย นำมาพิมพ์รวมเป็นเล่มเดียวกัน แบ่งเป็นหมวด 4 หมู่ คือ หมวดไทย – เขมร, หมวดศัพท์สันนิษฐาน, หมวดการพิจารณาที่มาของศัพท์, หมวดอักษรวินิจฉัยพิมพ์ครั้งที่ 1 ตุลาคม 2548 โดยสำนักพิมพ์ฟ้าเดียวกัน