สถาบันวัคซีนแห่งชาติ (สวช.) จัดตั้งขึ้นเพื่อเป็นฐานรองรับการลงทุนและการสนับสนุนของภาครัฐ และการประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในภาครัฐและเอกชนให้บรรลุเป้าประสงค์โดยเร็ว โดยกำหนดให้เป็นหน่วยงานกลางที่มีความสามารถและคล่องตัวเพื่อทำหน้าที่ประสานงานและส่งเสริมความร่วมมือระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ อย่างครบวงจร

ความสำคัญของการผลิตวัคซีนภายในประเทศ

ด้วยเหตุที่วัคซีนมีความสำคัญต่อการสร้างเสริมสุขภาวะของประชาชน และความมั่นคงของประเทศ จึงเป็นการสมควรที่ประเทศจะสร้างหลักประกันว่าจะมีวัคซีนที่จำเป็นในปริมาณเพียงพอที่จะใช้ป้องกันโรคแก่ประชาชนในปัจจุบันและอนาคต โดยอยู่บนพื้นฐานของการพึ่งตนเองด้วยการสร้างความร่วมมืออย่างกว้างขวางของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เพื่อการพัฒนาศักยภาพทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมถึงการบริหารจัดการที่เกี่ยวข้องกับวัคซีนของประเทศในระยะยาว หากประเทศไทยสามารถผลิตวัคซีนได้เอง นอกจากจะลดการสูญเสียเงินตราออกนอกประเทศเป็นจำนวนมากในแต่ละปี ยังมีโอกาสส่งออกวัคซีนที่มีศักยภาพการผลิตภายในประเทศ นำรายได้เข้าประเทศได้อีกด้วย

สถาบันวัคซีนแห่งชาติก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2555[3] โดยพัฒนามาจาก สำนักงานคณะกรรมการวัคซีนแห่งชาติ ตามคำสั่งกรมควบคุมโรค ที่ 266/2550 ลงวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2550 และ สถาบันวัคซีนแห่งชาติ ตามคำสั่งกรมควบคุมโรค ที่ 1243/2553 ลงวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2553 โดยมีประธานกรรมการคนแรกได้แก่ นายแพทย์ธวัช สุนทราจารย์ ต่อมา สถาบันวัคซีนแห่งชาติ ได้เปิดสำนักงานใหม่ ในวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2560[4]