สมัยไพลสโตซีนของสเปนตอนเหนือ แสดงช้างแมมมอธขนดก (woolly mammoth), สิงโตถ้ำไพลสโตซีนต้น (Panthera leo fossilis) กำลังกินกวางเรนเดียร์, ม้ายุโรปประเภท Equus ferus ferus, และแรดขนยาว (woolly rhinoceros) สมัยไพลสโตซีนของอเมริกาใต้ แสดง Megatherium ตัวหนึ่งและ Glyptodon 2 ตัว

ทั้งสัตว์บกสัตว์น้ำสมัยไพลสโตซีนคล้ายกับสัตว์ในปัจจุบันแต่ว่า การเปลี่ยนภูมิอากาศอย่างรุนแรงก็มีอิทธิพลอย่างสำคัญต่อพรรณสัตว์และพรรณพืชแต่ละครั้งที่เกิดยุคน้ำแข็ง แผ่นดินผืนใหญ่ก็จะร้างสิ่งมีชีวิต โดยทั้งพืชและสัตว์จะลดถอยไปทางใต้ และพวกที่อยู่ใกล้ติดกับธารน้ำแข็งมากที่สุดก็จะลำบากที่สุดโดยเป็นผลของการเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศ และที่อยู่กับอาหารที่ลดน้อยลง

เหตุการณ์สูญพันธุ์ครั้งใหญ่ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่รวมทั้ง ช้างแมมมอธ, ช้าง mastodon (Mammut), เสือเขี้ยวดาบ, glyptodon, ground sloth, กวางไอริช, หมีถ้ำ (Ursus spelaeus) และหมี Arctodus เริ่มขึ้นตั้งแต่ปลายสมัยไพลสโตซีนและดำเนินต่อไปจนถึงสมัยโฮโลซีนมนุษย์พันธุ์ Neanderthal ก็สูญพันธุ์ไปในช่วงเวลานี้ด้วยโดยที่สุดของยุคน้ำแข็งสุดท้ายนี้ สัตว์เลือดเย็น สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเล็ก ๆ เช่นหนู นกอพยพ และสัตว์ที่วิ่งเร็วเช่นกวาง ได้ขยายพันธุ์แทนที่สัตว์ใหญ่ ๆ แล้ว ต่อมาจึงอพยพขึ้นสู่ทิศเหนือ

เหตุการณ์สูญพันธุ์ค่อนข้างรุนแรงในอเมริกาเหนือโดยที่ทั้งม้าและอูฐได้สูญพันธุ์ไปจนหมด ต่อไปนี้เป็นยุคธรณีกาลต่าง ๆ ที่รวมอยู่ในสมัยไพลสโตซีน

• Asian land mammal ages (ALMA) รวมยุค Zhoukoudianian, Nihewanian, และ Yushean
• European land mammal ages (ELMA) รวมยุค Gelasian (2.5-1.8 ล้านปีก่อน).
• North American land mammal ages (NALMA) รวมยุค Blancan (4.75-1.8 ล้านปีก่อน), Irvingtonian (1.8-0.24 ล้านปีก่อน) และ Rancholabrean (0.24-0.01 ล้านปีก่อน) โดยที่ยุค Blancan เลยเข้าไปในสมัยไพลโอซีน
• South American land mammal ages (SALMA) รวมยุค Uquian (2.5-1.5 ล้านปีก่อน), Ensenadan (1.5-0.3 ล้านปีก่อน) และ Lujanian (0.3-0.01 ล้านปีก่อน) โดยที่ยุค Uquian ในอดีตจะมีนิยามที่เลยเข้าไปในสมัยไพลโอซีน แต่ว่า นิยามใหม่กำหนดยุคนี้ภายใต้สมัยไพลสโตซีนเท่านั้น

มนุษย์

วิวัฒนาการของมนุษย์ที่มีกายภาพปัจจุบันเกิดขึ้นในช่วงสมัยไพลสโตซีน[16][17]ในเบื้องต้นของสมัยไพลสโตซีน มนุษย์พันธุ์ Paranthropus ยังมีชีวิตอยู่ร่วมกับบรรพบุรุษของมนุษย์สายปัจจุบัน แต่ว่าในช่วงยุคหินเก่าต้น มนุษย์พันธุ์นี้ได้สูญพันธุ์ไป โดยเหลือแต่มนุษย์พันธุ์ Homo erectus ที่ยังเหลือเป็นซากดึกดำบรรพ์ตลอดสมัยไพลสโตซีนเทคโนโลยีหินแบบ Acheulean ปรากฏพร้อม ๆ กับ Homo erectus เมื่อประมาณ 1.8 ล้านปีก่อน ทดแทนเทคโนโลยีแบบ Oldowan ที่ใช้โดยมนุษย์พันธุ์ Australopithecus garhi และมนุษย์พันธุ์ก่อน ๆ หน้านั้นยุคหินเก่ากลางมีการเกิดพันธุ์มนุษย์ต่าง ๆ ในสกุล Homo รวมทั้งมนุษย์ปัจจุบันสาย Homo sapiens เมื่อประมาณ 200,000 ปีก่อน

ตามเทคนิคกะอายุโดยใช้ไมโทคอนเดรีย มนุษย์ที่มีกายภาพปัจจุบันอพยพจากแอฟริกาหลังจากการเกิดขึ้นของยุคน้ำแข็ง Riss ในยุคหินเก่ากลางในระยะ Eemian แล้วกระจายไปอยู่ทั่วโลกในยุคหินเก่าปลาย[18][19][20]งานศึกษาปี 2548 เสนอว่า มนุษย์ที่อพยพในช่วงนี้ผสมพันธุ์กันมนุษย์โบราณพันธุ์อื่น ๆ ที่อยู่นอกแอฟริกาในช่วงยุคหินเก่าปลาย ทำให้จีโนมของมนุษย์โบราณรวมเข้ากับของมนุษย์พันธุ์ปัจจุบัน[21]

สปีชีส์ต่าง ๆ ของสายพันธุ์มนุษย์ในสมัยไพลสโตซีนเลยเข้าไปสมัยไพลโอซีนedit