การจัดทำสารานุกรมในภาษาไทย เริ่มเมื่อปี พ.ศ. 2486[1] โดยราชบัณฑิตยสถาน แต่ก็หยุดชะงักไป จนกระทั่งถึง พ.ศ. 2497 จอมพลแปลก พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี (ในตำแหน่งบังคับบัญชาราชบัณฑิตยสถาน) ในขณะนั้น ได้เสนอให้ราชบัณฑิตยสถานวางโครงการจัดทำสารานุกรมไทยขึ้นมาใหม่ แล้วเสนอต่อนายกรัฐมนตรี และคณะรัฐมนตรีได้พิจารณาอนุมัติตั้งคณะบรรณาธิการทำสารานุกรม โดยมี พระยาอนุมานราชธน (ยง เสฐียรโกเศศ) เป็นประธานคนแรก โดยได้จัดทำในชื่อ สารานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ซึ่งถือเป็นสารานุกรมเล่มแรกในประเทศไทย โดยจัดทำเดือนละ 2 เล่ม เล่มละ 2 หน้ายก และจัดพิมพ์รวมเล่มเป็นขนาดใหญ่ โดยจัดพิมพ์ครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2498 ซึ่งปัจจุบันจัดพิมพ์ครบทุกตัวอักษรแล้ว โดยใช้เวลาถึง 60 ปี ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2498-2558 รวม 30 เล่มในปี พ.ศ. 2506 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้ง โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยมีจุดประสงค์เพื่อจัดทำสารานุกรมไทยโดยรวบรวมความรู้จากแขนงต่างๆ เพื่อให้นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป ได้มีโอกาสอ่านและศึกษาจากสารานุกรมนี้ด้วยตนเอง โดยได้จัดพิมพ์หนังสือสารานุกรมเล่มแรกเมื่อปี พ.ศ. 2516[2] ปัจจุบันจัดพิมพ์ไปแล้ว 41 เล่ม นอกจากนี้ยังมีหนังสือ สารานุกรมไทย ฉบับกาญจนาภิเษก, สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน ฉบับเสริมการเรียนรู้ เป็นต้น