แม้เนื้อหาของหนังสือซามูเอลเป็นประวัติศาสตร์ของอิสราเอล แต่ได้แฝงไว้ซึ่งหลักคิดที่สำคัญในแง่มุมทางเทววิทยาหลายประการ เช่น

• การเชื่อฟังพระเจ้าจะได้รับพระพรที่ยิ่งใหญ่ - เปรียบเทียบจาก ทรงเลือกกษัตริย์ ระหว่าง ซาอูล และ ดาวิด เพื่อแฝงคำสอนให้เห็นว่า

หากเชื่อฟังพระเจ้า พระเจ้าจะทรงสถิตย์ด้วย ทำให้แม้ความสามารถทางกายภาพที่ด้อยกว่า ก็มิได้เป็นอุปสรรคแม้ใหญ่โตเพียงใด

• การให้อภัย และความซื่อตรงมั่นคง - ของกษัตริย์ดาวิด ที่ไม่เคยถือโทษโกรธกษัตริย์ซาอูลเลย แม้ถูกปองร้ายครั้งแล้วครั้งเล่า

ทำให้พระองค์ได้รับการสนับสนุนขึ้นเป็นกษัตริย์โดยชอบธรรม

• ความยำเกรงพระเจ้าเป็นแบบอย่าง - กษัตริย์ดาวิดเป็นบุคคลที่พระคัมภีร์หลายตอนได้ยกย่องในด้านความยำเกรงพระเจ้า และความถ่อมพระทัยของพระองค์เป็นอย่างมาก

แม้อิสราเอลในยุคของพระองค์ไม่ได้รุ่งเรืองที่สุด แต่กลับได้รับการยกย่องให้เป็นกษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของอิสราเอล (อิทธิพลในเวลาต่อมา วัฒนธรรมของชาวคริสต์เชื่อว่า พระเยซู ประสูติในวงศ์วานทายาทของ กษัตริย์ดาวิด)