หน่วยทหารเชโกสโลวัก (เช็ก: Československé legie; สโลวัก: Československé légie) เป็นกองกำลังอาสาสมัครที่ส่วนใหญ่ประกอบด้วยชาวเช็กและชาวสโลวัก[1] ซึ่งต่อสู้เคียงข้าง ฝ่ายสัมพันธมิตรในระหว่างสงครามโลกครั้งที่หนึ่งและกองทัพขาวในช่วงสงครามกลางเมืองรัสเซียจนถึงเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1919 โดยเป้าหมายของหน่วยทหารเชโกสโลวัก คือ การได้รับการสนับสนุนสำหรับการประกาศเอกราชของดินแดนแห่งมงกุฎโบฮีเมียจากจักรวรรดิออสเตรีย และอิสรภาพของดินแดนสโลวักจากราชอาณาจักรฮังการี ซึ่งทั้งสองเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี โดยได้รับความช่วยเหลือจากปัญญาชนและนักการเมืองผู้อพยพ เช่น โตมาช การิก มาซาริก และมิลัน ราจิสเลา เจฟานิค และมีกองกำลังที่แข็งแกร่งทั้งสิ้นมากกว่า 100,000 นายในจักรวรรดิรัสเซีย หน่วยทหารมีส่วนร่วมในการต่อสู้ในสงครามแห่งชัยชนะอยู่หลายครั้ง อย่างเช่นยุทธการที่ซบอริวและบัคมัชในการต่อต้านฝ่ายมหาอำนาจกลาง และมีส่วนเกี่ยวข้องอย่างมากในสงครามกลางเมืองรัสเซียที่ต่อสู้กับบอลเชวิค โดยมีช่วงเวลาหนึ่งที่หน่วยทหารได้ควบคุมทางรถไฟสายทรานส์-ไซบีเรียและเมืองส่วนใหญ่ของไซบีเรียหลังจากช่วงสามปีของการเป็นกองทหารขนาดเล็กในกองทัพจักรวรรดิรัสเซีย หน่วยทหารเชโกสโลวักประจำรัสเซียจึงถือกำเนิดขึ้นใน ค.ศ. 1917 พร้อมด้วยกองกำลังอื่น ๆ ที่ต่อสู้ในฝรั่งเศสตั้งแต่เริ่มต้นสงครามในชื่อ "Nazdar" และมีการจัดตั้งกองทหารที่คล้ายกันในอิตาลีและเซอร์เบีย ซึ่งเดิมทีเป็นกองกําลังอาสาสมัครทั้งหมด ต่อมากองกำลังเริ่มแข็งแกร่งขึ้นจากการเช้าร่วมของเชลยศึกชาวเช็กและสโลวักหรือผู้ลี้ภัยจากกองทัพออสเตรีย-ฮังการี หน่วยทหารส่วนใหญ่เป็นชาวเช็ก โดยมีชาวสโลวักคิดเป็น 7% ของกองกําลังในรัสเซีย อีก 3% ในอิตาลี และ 16% ในฝรั่งเศส[2]