หม่อมหลวงรุจิรา อิศรางกูร (15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2456 - 17 มิถุนายน พ.ศ. 2527) เป็นบุตรของหม่อมราชวงศ์สุดใจ อิศรางกูร กับสะอาด อิศรางกูร ณ อยุธยา[1] เป็นนัดดาในหม่อมเจ้าน้อย อิศรางกูร และเป็นพระปนัดดาในสมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศรานุรักษ์ เขาเป็นนักแสดงมากความสามารถนับแต่ปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เริ่มจากเล่นโขน-ละครหลวง นักแสดงเดี่ยว ตลกหน้าม่าน นักแสดงละครวิทยุ นักพากย์หนัง นักแสดงละครเวที จนถึงดาราหนัง ดาราละครทั้งจอเงินและจอแก้ว

ด้านชีวิตครอบครัว หม่อมหลวงรุจิรา สมรสกับ มารศรี อิศรางกูร ณ อยุธยา นักแสดงเช่นกัน ศิลปินแห่งชาติ ปี 2542 มีบุตร-ธิดา 3 คน ซึ่งอยู่ในวงการบันเทิง ได้แก่

• อรสา อิศรางกูร ณ อยุธยา
• จีรศักดิ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา
• จิระวดี อิศรางกูร ณ อยุธยา

ระยะหลังเกษียณการทำงาน ตั้งแต่ต้นทศวรรษ 2520 ป่วยและเสียชีวิตอย่างสงบด้วยโรคชรา เมื่อวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2527 สิริอายุได้ 70 ปี