หลอดเลือดแดงอักเสบทากายาสุ (อังกฤษ: Takayasu's arteritis) เป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากการอักเสบของหลอดเลือดแดงขนาดใหญ่[1] เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า Takayasu's aortitis หรือ pulseless disease หรือ aortic arch syndrome[2] โดยชื่อของโรคนี้ได้มาจากแพทย์ชาวญี่ปุ่นที่ค้นพบโรคนี้เมื่อปี พ.ศ. 2451 ชื่อนายแพทย์ มิกิโตะ ทากายาสุ (อังกฤษ: Mikito Takayasu; ญี่ปุ่น: 高安 右人) โดยเขาได้รายงานผู้ป่วยรายแรกในการประชุมประจำปีของสมาคมจักษุแพทย์ประเทศญี่ปุ่น[3][4] ลักษณะความผิดปกติของหลอดเลือดที่จอตามีลักษณะจำเพาะที่ไม่เคยพบก่อนหน้านั้น ผู้ป่วยโรคทากายาสุส่วนใหญ่จะเกิดการอักเสบของเส้นเลือดแดงใหญ่เอออร์ตา และแขนงต่าง ๆ ของเส้นเลือดเอออร์ตา รวมทั้งเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง เส้นเลือดที่ไปเลี้ยงแขนขา เส้นเลือดที่ไปเลี้ยงไต นอกจากนี้ยังอาจพบการอักเสบของเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงปอด และเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงหัวใจ แต่พบได้ไม่บ่อยนักโรคนี้ทำให้เกิดความเสียหายต่ออวัยวะสำคัญต่างๆ ในร่างกาย ลักษณะเฉพาะอย่างหนึ่งของโรคนี้คือทำให้ชีพจรเส้นเลือดที่แขนขาเบาลงหรือหายไป บางรายทำให้ระบบไหลเวียนล้มเหลว แขนขาเย็นเฉียบ ปวดกล้ามเนื้อเวลาที่ใช้งานหรือออกกำลัง ผู้ป่วยโรคทากายาสุอาจเกิดอัมพาตได้ถ้าเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงสมองเกิดการอักเสบขึ้น โรคนี้ถือว่าเป็นโรคที่อันตรายมากโรคหนึ่ง อาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้ และเมื่อเวลาผ่านไป โรคเข้าสู่ระยะเรื้อรัง จะเกิดการตีบแคบของหลอดเลือดจนเกิดแผลเป็นที่เยื่อบุผนังหลอดเลือด และเส้นเลือดเกิดการอักเสบชนิดโป่งพองเป็นบอลลูน ผู้ป่วยโรคทากายาสุร้อยละ 90 เป็นหญิงชาวเอเชีย โรคนี้พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายในอัตราส่วน 9:1 สามในสี่รายจะเริ่มมีอาการตั้งแต่อายุน้อยๆ เช่น เมื่อยังเป็นวัยรุ่นอยู่ อายุเฉลี่ยเมื่อได้รับการวินิจฉัยประมาณ 25 ปี ที่เป็นเช่นนี้เนื่องจากอาการในระยะแรกของโรคทากายาสุจะน้อยมาก และเป็นอาการที่ไม่จำเพาะเจาะจงแต่อย่างใด ประมาณร้อยละ 96 ของผู้ป่วยโรคทากายาสุจะไม่ได้รับการวินิจฉัย จนกว่าจะเริ่มมีอาการที่ปรากฏชัดเจนมากขึ้นโรคนี้เป็นโรคที่พบอุบัติการณ์ได้ทั่วโลก แต่พบได้บ่อยในประเทศญี่ปุ่น เกาหลี จีน อินเดีย และประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้[5]