อะบูฮะนีฟะฮ์ อันนัวะอ์มาน อิบน์ ษาบิต อิบน์ ซูฏอ อิบน์ มัรซุบาน (อาหรับ: أبو حنيفة نعمان بن ثابت بن زوطا بن مرزبان‎; ป. 699 – ค.ศ. 767) รู้จักกันในชื่อสั้น ๆ ว่า อะบูฮะนีฟะฮ์ หรือแบบให้ความเคารพตามซุนนีว่า อิหม่ามอะบูฮะนีฟะฮ์[6] เป็นนักเทววิทยาและนักกฎหมายซุนนีในคริสต์ศตวรรษที่ 8 ที่มีต้นกำเนิดเป็นชาวเปอร์เซีย[7] โดยเป็นผู้ก่อตั้งมัซฮับฮะนะฟี ซึ่งเป็นสำนักที่มีผู้นับถือกว้างขวางที่สุดในนิกายซุนนี[7] และมีผู้นับถือส่วนใหญ่ในเอเชียกลาง, อัฟกานิสถาน, เปอร์เซีย (จนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 16), บอลข่าน, รัสเซีย, สาธารณรัฐเชเชน, ปากีสถาน, บังกลาเทศ, มุสลิมในประเทศอินเดีย, ตุรกี และโลกอาหรับบางส่วน[8][9]ผู้ติดตามซุนนีบางส่วนเรียกเขาว่า อัลอิมามุลอะอ์ซ็อม ("อิหม่ามที่ยิ่งใหญ่") และ ซิรอญุลอะอิมมะฮ์ ("ตะเกียงของเหล่าอิหม่าม")[3][7]อะบูฮะนีฟะฮ์เกิดในครอบครัวมุสลิมที่กูฟะฮ์[7] ในวัยหนุ่ม เขาเดินทางไปศึกษาที่มักกะฮ์และมะดีนะฮ์ในภูมิภาคฮิญาซในอาระเบีย[7] เมื่ออาชีพนักเทววิทยาและนักนิติศาสตร์ของเขาพัฒนาขึ้น อะบูฮะนีฟะฮ์กลายเป็นที่รู้จักจากการใช้เหตุผลในคำวินิจฉัยทางกฎหมาย และแม้แต่หลักเทววิทยาของเขา[7] มีผู้อ้างว่าสำนักอัลมาตุรีดียะฮ์ในหลักเทววิทยาซุนนีพัฒนามาจากสำนักเทววิทยาอะบูฮะนีฟะฮ์[7]