เดิมพื้นที่อำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์มีลักษณะเป็นป่าทึบ จึงเป็นที่ซ่องสุ่มของโจรผู้ร้าย ต่อมาใน พ.ศ. 2497 ไชยพจน์ ภู่กำชัย นายอำเภอพุทไธสงในขณะนั้น มีแนวความคิดขอตั้งหมู่บ้านในบริเวณดังกล่าวโดยใช้ชื่อว่า บ้าน กม.ศูนย์ เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2499 และได้รับอนุมัติเมื่อวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2500 โดยไชยพจน์เป็นผู้วางผังหมู่บ้านและเปิดให้จับจองที่ดิน

ต่อมามีการปรับปรุงถนน ขยายช่องทางการจราจร ทำให้การคมนาคมสะดวกขึ้น ประกอบกับท้องที่ของอำเภอพุทไธสงในขณะนั้น มีอาณาเขตกว้างขวาง ประชาชนบางส่วนอยู่ห่างไกลจากตัวอำเภอ เจ้าหน้าที่ออกตรวจตราดูแลความทุกข์สุขไม่ทั่วถึง ทำให้ใน พ.ศ. 2521 ชาวบ้าน กม.ศูนย์ และประชาชนประมาณ 10,000 คนของทั้ง 5 ตำบล จึงเสนอขอแบ่งท้องที่อำเภอพุทไธสงตั้งเป็นกิ่งอำเภอ ชื่อว่า กิ่งอำเภอกู่สวนแตง แต่ไม่ได้รับการอนุมัติจากกระทรวงมหาดไทย

ต่อมาเมื่อชุมชนบ้าน กม.ศูนย์ ขยายใหญ่ขึ้น คณะกรรมการหมู่บ้านสภาตำบลหนองแวงจึงได้เสนอขอจัดตั้งกิ่งอำเภอใหม่อีกครั้งในนาม กิ่งอำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์ เพื่อเป็นเกียรติแก่ไชยพจน์ ผู้เสนอจัดตั้งหมู่บ้าน กม.ศูนย์ และกิ่งอำเภอนี้ได้รับการอนุมัติจัดตั้งจากกระทรวงมหาดไทยเมื่อ พ.ศ. 2535 โดยรวมตำบลทองหลาง หนองแวง กู่สวนแตง แดงใหญ่ และหนองเยือง รวม 46 หมู่บ้าน ประชากร 23,970 คน ตั้งกิ่งอำเภอ ณ บ้าน กม.ศูนย์ ตำบลหนองแวง[1] และได้ยกฐานะเป็น อำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์ เมื่อ พ.ศ. 2540[2]