อำเภอสึกูบะ (ญี่ปุ่น: 筑波郡; โรมาจิ: Tsukuba-gun) เป็นอดีตอำเภอที่ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของจังหวัดอิบารากิ (หรือแคว้นฮิตาจิเดิม) ประเทศญี่ปุ่นในเวลาที่อำเภอสึกูบะมีขนาดพื้นที่กว้างขวางที่สุด หากเทียบกับพื้นที่ในปัจจุบันจะครอบคลุมเทศบาลนครหลายแห่ง ได้แก่ โจโซ, ชิมตสึมะ, โทริเดะ, สึจิอูระ, สึกูบะ และสึกูบะมิไรเมื่อมีการประกาศใช้ระบบเทศบาล ค.ศ. 1889 ได้มีการจัดตั้งที่ว่าการอำเภอสึกูบะที่เมืองยาตาเบะ (ญี่ปุ่น: 谷田部町) ทำให้ยาตาเบะกลายเป็นศูนย์กลางทางการปกครองและทางวัฒนธรรมของอำเภอ[1] ซึ่งปัจจุบันเมืองยาตาเบะเป็นส่วนหนึ่งของนครสึกูบะก่อนที่อำเภอสึกูบะจะถูกยุบ ประกอบด้วยเทศบาล 2 แห่ง ได้แก่ เมืองอินะ และหมู่บ้านยาวาระ จนกระทั่งวันที่ 27 มีนาคม ค.ศ. 2006 เมืองอินะและหมู่บ้านยาวาระได้ควบรวมเข้าด้วยกันเพื่อจัดตั้งเป็นนครสึกูบะมิไร เป็นผลให้อำเภอสึกูบะถูกยุบลง