ในทางธรณีวิทยา (รวมถึงในโบราณคดี) เกาะภูเขาไฟ (volcanic island) หรือเกาะสูง (high island) คือเกาะที่เกิดจากภูเขาไฟหรือจุดร้อน โดยคำว่าเกาะสูงนี้สามารถใช้แยกกลุ่มเกาะเหล่านี้ออกจากเกาะต่ำ (low island)ซึ่งเกิดจากการตกตะกอนหรือการยกตัวและทับทมของพืดหินปะการัง[1]เกาะเหล่านี้สามารถพบได้บริเวณที่มีภูเขาไฟใต้สมุทรหรือบริเวณที่มีจุดร้อน