ความคิดในเรื่องการอภิเษกสมรสระหว่างเจ้าชายอัลเบิร์ตกับเจ้าหญิงวิกตอเรีย พระญาติได้อยู่ในใจของพระเจ้าเลออปอลที่ 1 แห่งเบลเยียม พระราชมาตุลาของทั้งสองพระองค์ และดัชเชสแห่งเคนต์ พระชนนีของเจ้าหญิงวิกตอเรีย (พระเชษฐภคินีในกษัตริย์เลโอโพลด์) ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2379 ดยุกแห่งซัคเซิน-โคบวร์คและโกทาพร้อมกับพระโอรสทั้งสองพระองค์เสด็จเยือนยังพระราชวังเคนซิงตัน ที่ซึ่งเจ้าหญิงวิกตอเรียแห่งเคนต์ (พระอิสริยยศขณะนั้น) ประทับอยู่ เพื่อการพบปะกับพระองค์

การเสด็จมาเยือนในครั้งนี้สร้างความไม่พอพระทัยแก่พระเจ้าวิลเลียมที่ 4 พระราชปิตุลาของเจ้าหญิงวิกตอเรีย ที่ไม่ทรงเห็นด้วยกับการเลือกคู่ของรัชทายาท และโปรดเจ้าชายอเล็กซานเดอร์ พระราชโอรสพระองค์ที่สองในพระเจ้าวิลเลิมที่ 2 แห่งเนเธอร์แลนด์

เดือนตุลาคม พ.ศ. 2382 หลังจากที่สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียครองราชย์แล้วได้ 2 ปีเศษ เจ้าชายอัลเบิร์ต พร้อมด้วยพระเชษฐา เจ้าชายแอนสท์ เสด็จเยือนอังกฤษอีกครั้งเพื่อตกลงครั้งสุดท้าย ทั้ง 2 พระองค์ทรงหมั้นกันเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2382 สมเด็จพระราชินีนาถทรงร่างพระราชสาสน์แสดงพระราชประสงค์จะเสกสมรสถึงสภาเมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน ปีเดียวกันนั้น และในวันที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2383 ทั้งสองก็เข้าพระราชพิธีอภิเษกสมรส ที่พระราชวังเซ้นท์เจมส์ ก่อนวันพระราชพิธี 4 วัน สมเด็จพระราชินีนาถมีพระราชโองการสถาปนาพระคู่หมั้นให้ดำรงพระอิสริยยศเป็นเจ้าชายแห่งสหราชอาณาจักร พร้อมทั้งทรงแต่งตั้งเป็นอภิรัฐมนตรีสภา อย่างไรก็ตามนายกรัฐมนตรีอังกฤษในขณะนั้น (ลอร์ดเมาเบิร์น) คัดค้านพระราชดำริที่จะพระราชทานพระอิสริยยศ สมเด็จพระราชาราชสวามี (King consort)

แต่ส่วนพระองค์เจ้าชายอัลเบิร์ตแล้ว พระองค์ไม่ทรงพระราชประสงค์พระอิสริยยศของทางฝั่งอังกฤษเลย[1] เจ้าชายอัลเบิร์ตทรงบันทึกไว้ว่า "เหมือนกับเป็นการก้าวถอยหลัง สำหรับการเป็นเพียงดยุกแห่งซัคเซิน เรารู้สึกว่าตัวเราเองสูงส่งกว่าดยุกแห่งยอร์ก หรือดยุกแห่งเคนต์มากนัก พระอิสริยยศของพระองค์ในประเทศอังกฤษ รวมทั้งเครือจักรภพอื่นๆ (ตามพระบรมราชโองการของสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย ลงวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2383 สถาปนาพระองค์ให้ทรงเป็นเพียง) เจ้าชายอัลเบิร์ต (HRH the Prince Albert) เท่านั้น จนกระทั่งอีก 17 ปีต่อมาพระองค์จึงทรงได้รับการพระราชทานสถาปนาเป็น เจ้าชายพระราชสวามี (the Prince consort) แต่ตลอดชั่วพระชนม์ชีพนั้น พระองค์ทรงเป็นที่รู้จักในพระราชสมัญญาเจ้าชายพระราชสวามี ตลอดอยู่แล้ว

พระราชโอรส-ธิดา