เชลยศึก (อังกฤษ: prisoner of war) หมายถึง บุคคลที่อยู่ในการคุมขังของฝ่ายข้าศึกระหว่างหรือหลังการขัดกันด้วยอาวุธทันที ไม่ว่าบุคคลนั้นจะเป็นพลรบหรือผู้ที่มิใช่พลรบก็ตาม วลีดังกล่าวมีบันทึกว่าใช้ครั้งแรกประมาณ ค.ศ. 1660ผู้จับเก็บพลรบและผู้ที่มิใช่พลรบในการคุมขังต่อเนื่องโดยชอบและมิชอบหลายประการ ตั้งแต่เพื่อแยกจากพลรบที่ยังอยู่ในสนามรบ เพื่อปล่อยตัวและส่งกลับประเทศเดิมอย่างเป็นกิจจะลักษณะหลังความเป็นศัตรูกัน เพื่อแสดงชัยชนะทางทหาร เพื่อลงโทษ เพื่อฟ้องดำเนินคดีฐานอาชญากรรมสงคราม เพื่อหาประโยชน์จากแรงงาน เพื่อเรียกเข้าเป็นทหารหรือเกณฑ์เป็นพลรบของตน เพื่อหาข่าวกรองทางทหารและการเมือง และเพื่อปลูกฝังความเชื่อทางการเมืองหรือศาสนาใหม่[1]