เริ่มเรียนดนตรีที่โรงเรียนดนตรีสยามกลการ สถาบันดนตรียามาฮ่า และที่โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัย ในปีพ.ศ. 2529 ได้รับทุนนักเรียนแลกเปลี่ยนจากสโมสรโรตารี่และได้เข้าศึกษาที่ Interlake High School, Bellevue, รัฐวอชิงตัน สหรัฐอเมริกา ต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาการแสดงเปียโนแจ๊สจาก วิทยาลัยศิลปะคอร์นิช[2] [3] ปริญญาโทสาขาดนตรีแจ๊สศึกษาจาก มหาวิทยาลัยนอร์ทเท็กซัส และปริญญาเอก สาขาการประพันธ์เพลงและการสอนดนตรีแจ๊สจาก มหาวิทยาลัยนอร์ทเทิร์นโคโลราโดสหรัฐอเมริกา นับเป็นคนไทยคนเดียวที่ได้รับปริญญาเอกทางด้านดนตรีแจ๊ส[4]

ได้ศึกษาเปียโนแจ๊สกับ รศ.เดนา แลนดรี, ศ.แดน ฮาร์ลี, ศ.เดวิด แพก, และ ศ.แรนดี ฮาเบอร์สแตดท์ และศึกษาทางด้านการควบคุมและกำกับวงกับ ศ.ดร.แคนแนท ซิงเกอร์ตัน และ ศ.นิล สเลเตอร์ และศึกษาด้านการประพันธ์และการเรียบเรียงดนตรีกับ ร.อ.ต. ศ. (พิเศษ) ดร.แมนรัตน์ ศรีกรานนท์, ศ.ดร.อีวาน คอปลี, ศ.ดร.จีน เอท์เคน, ศ.ปารีส รัทเทอร์ฟอร์ด, ศ.เจมส์ แนบ, และ ราฟ ทาว์เนอร์[5]

เคยดำรงตำแหน่งเป็น รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการที่ วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ มหาวิทยาลัยมหิดล และเคยเป็นผู้อำนวยเพลงวง UNC Jazz Lab Band II ที่ มหาวิทยาลัยนอร์ทเทิร์นโคโลราโด[6][7]

ปัจจุบัน ผศ.ดร.เด่น อยู่ประเสริฐ ดำรงตำแหน่งเป็นคณบดีวิทยาลัยดนตรี มหาวิทยาลัยรังสิต เป็นผู้อำนวยเพลงวงซิมโฟนีออร์เคสตราแห่งมหาวิทยาลัยรังสิต[8] และเป็นโปรดิวเซอร์สังกัด จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่[9]ได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้ช่วยศาสตราจารย์ เมื่อวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2555