เสาไตรยานุส (อังกฤษ: Trajan's Column) เป็นอนุสาวรีย์ชัยโรมันที่ตั้งอยู่ในกรุงโรมที่ก่อสร้างขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่จักรพรรดิไตรยานุสแห่งจักรวรรดิโรมันและอาจจะก่อสร้างภายใต้การควบคุมของสถาปนิกอพอลโลโดรัสแห่งดามาสคัส (Apollodorus of Damascus) ตามคำสั่งของวุฒิสภาโรมัน เสาตั้งอยู่ที่จัตุรัสไตรยานุสไม่ไกลจากเนินคิรินาลทางด้านเหนือของจตุรัสโรมัน เสาไตรยานุสสร้างเสร็จในค.ศ. 113 เป็นเสาอิสระที่มีชื่อเสียงตรงที่มีภาพสลักนูนเป็นเกลียวรอบเสาที่เป็นการสรรเสริญชัยชนะของไตรยานุสในสงครามไตรยานุสเดเซียน (Trajan's Dacian Wars) และเป็นอนุสาวรีย์ชัยที่มีอิทธิพลในการก่อสร้างอนุสาวรีย์ชัยอื่น ๆ ต่อมาตั้งแต่ในสมัยโบราณมาจนถึงสมัยใหม่เสาไตรยานุสสูงราว 30 เมตร และ 38 เมตรถ้ารวมทั้งฐาน ตัวเสาเป็นปล้องหินอ่อน 20 ปล้องจากคาร์ราราแต่ละปล้องหนักราว 40 ตัน โดยมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 3.7 เมตร รูปสลักนูนเวียนรอบเสายาว 190 เมตรวน 23 รอบ ภายในเสาเป็นช่องกลวงที่มีบันได 185 ขั้นที่มีฐานชมทิวทัศน์อยู่ข้างบน[1] บนเหรียญโบราณแสดงภาพว่ามีประติมากรรมรูปนกอยู่บนยอดซึ่งอาจจะเป็นเหยี่ยว[2] และต่อมาเป็นรูปเปลือยของไตรยานุสเองแต่หายไปในยุคกลาง เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม ค.ศ. 1587 ก็ได้มีการตั้งประติมากรรมของPope Sixtus Vและรูปสัมริดของนักบุญปีเตอร์ซึ่งยังคงตั้งอยู่จนปัจจุบันนี้[3]