แฟ้มลับคดีพิศวง (อังกฤษ: The X-Files) เป็นภาพยนตร์ชุดสืบเนื่องทางโทรทัศน์แนวไซไฟที่ถือว่ายาวที่สุดเป็นอันดับสอง[6] รองจากสตาร์เทร็ค ออกอากาศถึง 10 ฤดูกาล จำนวนตอนทั้งหมด 208 ตอน เคยได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลต่าง ๆ ถึง 141 ครั้ง และสามารถชนะถึง 61 รางวัลจากผู้มอบรางวัล 24 สถาบัน รวมถึงรางวัลเอ็มมี, รางวัลลูกโลกทองคำ รางวัลเอ็นไวรอนเมนทัลมีเดีย และรางวัลสกรีนแอกเตอร์สไกด์แฟ้มลับคดีพิศวง เขียนบทโดยคริส คาร์เตอร์ มีเนื้อเรื่องเกี่ยวกับเจ้าหน้าที่พิเศษเอฟบีไอสองคน คือ ฟอกซ์ มัลเดอร์ นักจิตวิทยา (รับบทโดยเดวิด ดูคอฟนี) และแดนา สกัลลี นักฟิสิกส์และแพทย์ (รับบทโดยจิลเลียน แอนเดอร์สัน) มีหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวกับแฟ้มคดี "เอ็กซ์" คดีลึกลับเกี่ยวกับปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติ ทั้งสองคนอยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของวอลเตอร์ สกินเนอร์ (รับบทโดยมิตช์ พีเลจจี) ผู้ช่วยผู้อำนวยการเอฟบีไอฟอกซ์ มัลเดอร์ มีความเชื่อเรื่องจานบินและมนุษย์ต่างดาว เนื่องจากเขาเชื่อว่าน้องสาวของเขา ชื่อ ซาแมนทา มัลเดอร์ ถูกมนุษย์ต่างดาวจับตัวไปตั้งแต่เด็ก เขาเป็นคนหมกมุ่น สะสมหนังสือโป๊ และเชื่อในทฤษฎีสมคบคิด ในระหว่างการสืบสวน มัลเดอร์มักถูกทัดทานโดยดานา สกัลลีย์ ที่มีนิสัยการทำงานชอบวิเคราะห์ความเป็นไปได้ทางวิทยาศาสตร์ และหาเหตุผลมาหักล้างมากกว่าฟอกซ์ มัลเดอร์ เป็นตัวละครหลักใน แฟ้มลับคดีพิศวง ตั้งแต่ฤดูกาลที่ 1 ถึง 7 และถูกตัดออกไปในฤดูกาลที่ 8-9 เนื่องจากความขัดแย้งระหว่างดูคอฟนีกับคาร์เตอร์ โดยคริส คาร์เตอร์กำหนดให้มัลเดอร์ถูกมนุษย์ต่างดาวจับตัวไป และมีเจ้าหน้าที่พิเศษสองคนเข้ามารับผิดชอบแฟ้มคดีเอ็กซ์แทน คือ จอห์น ด็อกเกตต์ (รับบทโดยรอเบิร์ต แพทริก) และมอนิกา เรย์ส (รับบทโดยแอนนาเบท กิช) นอกจากนี้ในช่วงปลายฤดูกาลที่ 3 คริส คาร์เตอร์ยังเขียนบทให้สกัลลีย์ถูกมนุษย์ต่างดาวจับตัวไป และเกิดตั้งครรภ์ขึ้นมาอย่างลึกลับ ทั้งนี้เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์จริงที่จิลเลียน แอนเดอร์สัน ตั้งครรภ์ และให้กำเนิดลูกสาวชื่อ ไพเพอร์ มารู เมื่อวันที่ 25 กันยายน ค.ศ. 1994นอกเหนือจากตัวละครหลักที่เป็นเจ้าหน้าที่เอฟบีไอแล้ว ในเรื่องยังกล่าวถึงองค์กรลึกลับที่มีอิทธิพลในรัฐบาล ชื่อ เดอะซินดิเคต นำโดยเดอะสโมกกิงแมน (The Smoking Man) รับบทโดยวิลเลียม บี. เดวิส และผู้ช่วยชื่อ อเล็กซ์ ไครเช็ก (รับบทโดยนิโคลัส ลีอา) และเดอะโลนกันเม็น (The Lone Gunmen) กลุ่มแฮกเกอร์สามคนที่คอยช่วยเหลือมัลเดอร์กับสกัลลีอยู่เบื้องหลัง ประกอบด้วยริชาร์ด "ริงโก" แลงลี (รับบทโดยดีน แฮ็กลุนด์), เมลวิน โฟรฮิคี (รับบทโดยทอม เบรดวูด) และจอห์น ฟิตเจอรัลด์ ไบเออส์ (รับบทโดยบรูซ ฮาร์วุด) กลุ่มเดอะโลนกันเม็น นี้ได้รับความชื่นชอบจากผู้ชมจนถูกแยกไปเป็นภาพยนตร์ชุดสืบเนื่องต่างหาก จำนวน 1 ฤดูกาล 13 ตอน